بررسی تاثیر ارتفاع از سطح دریا بر مشخصه‌های کمی بذر بنه در جنگل‌های زاگرس شمالی (مطالعه موردی: ذخیره‌گاه کلاه‌نوکان در استان آذر بایجان‌غربی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام

2 عضو هیئت علمی/ استاد یار بخش تحقیقات منابع طبیعی / مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام

3 استادیارموسسه آموزشو ترویج کشاورزی

چکیده

بذر گیاهان، منشأ اصلی زاد‌آوری طبیعی به روش دانه‌زاد است. بخشی از مشکلات نبود زاد‌آوری طبیعی در جنگل‌های زاگرس، ناشی از کمبود بذر سالم، رسیده و باکیفیت است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر عامل ارتفاع از سطح دریا بر مشخصه‌های کمّی بذر بنه انجام گرفت. به‌منظور بررسی دقیق‌ اثر ارتفاع از سطح دریا، ذخیره‌گاه مورد نظر با اختلاف ارتفاع 100 متر به پنج طبقه تقسیم شد. همچنین سطح ذخیره‌گاه به 77 قطعه نمونۀ یک هکتاری (100 متر ×100 متر) تقسیم شد و در هر قطعه نمونه، سه پایۀ بذرده شامل قطورترین، کم‌قطر‌ترین و یک قطر میانه انتخاب گردید. در مجموع 231 درخت انتخاب و از هر درخت پنج خوشه به‌طور تصادفی در جهات شمالی، جنوبی، شرقی، غربی و مرکز تاج جمع‌آوری و مشخصه‌های کمی بذر شامل طول خوشه،‌ تعداد‌ میوه در خوشه، طول‌ میوه، عرض -میوه، وزن ‌میوه، وزن‌ بذر و درصد پوکی بذر در هر طبقۀ ارتفاعی ثبت شد. نتایج نشان داد که اختلاف مقادیر همۀ صفات به‌جز وزن و درصد پوکی بذر در ارتفاعات مختلف از سطح دریا معنی‌دار بود. طول خوشه و طول میوه با افزایش ارتفاع از سطح دریا روند کاهشی و عرض میوه روند افزایشی داشت، به‌طوری‌که در طبقۀ ارتفاعی 1550 متر میانگین مشخصه‌های طول خوشه، طول میوه و عرض میوه به‌ترتیب با 73/9 سانتی‌متر و 82/4 و 6/3 میلی‌متر بیشتر از دیگر طبقات بود. بنابراین، به مدیران جنگل پیشنهاد می‌شود که برای تهیۀ بذر مرغوب‌تر و باکیفیت‌تر از این دامنۀ ارتفاعی اقدام به بذرگیری شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of the effect of above sea level on quantitative characteristics of Pistacia atlantica seeds in North Zagros forests

نویسندگان [English]

  • Ghodrat Rahimzadeh 1
  • ali Najafifar 2
  • Rahim Mirzaei Mola Ahmad 3
1 Agriculture and Natural Resources Research and Education Center Ilam province
2 , Ilam Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO),Ilam, I.R.Iran
3 Agricultural Education and Extension Institute, (AREEO),Tehran, I.R.Iran
چکیده [English]

Abstract
Plant seeds are the main sources of natural reproduction. Lack of natural reproduction in the Zagros forests is due to lack of healthy, ripe and quality seeds. In addition to the genetic characteristics of trees, environmental factors are also effective in producing healthy and quality seeds. This study wasis performed in order to investigate the effect of above sea level on the quantitative characteristics of Pistacia atlantica seeds in Kolahanokan reserve, which is one of the pistacia atlantica reserves in West Azerbaijan province. Unlike other similar researches, in order to Investigate the effect of sea level, the reservoir is divided into 5 classes with a height difference of 100 meters, including 1550-1650, 1650-1750, 1750-1850, 1850-1950, 1950- 2050 meters more ever, in order to increase the height, the reserve area was divided into 77 sample plots of one hectare (100m × 100 m). In each sample plot, three seed-giving trees including the thickest, smallest and one middle diameter were selected under the same conditions (slope factor, slope direction and soil). A total of 150 trees were selected and 5 clusters from each rootstock were randomly collected in the north, south, east, west and center of the crown collection and physical characteristics of seeds including: cluster length, ‌ number of fruits per cluster, fruit length, fruit width, fruit weight, grain weight and seedlessness percentage in each altitude class were evaluated. Analysis of variance and comparison of means were performed using F test, Duncan multiple comparison test and Kruskal-Wallis test, respectively.s

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cluster length
  • Fruit length
  • Fruit width
  • North Zagros
  • Sea level
  • Seedlessness
  • West Azarbaijan province

مراجع

[1]. Erfanifard, Y., Feghhi, J., Zobeiri, M., and Narimanian, M. )2009(. Spatial pattern analysis in Persian oak (Quercus brantii var. persica) forests on B & M aerial photographs. Environmental Monitoring and Assessment, 150: 251-259.
[2]. Jazirehi, M. H., and Ebrahimi Rostaghi, M. (2004). Silviculture in Zagros. University of Tehran Press, Tehran.
[3]. Fattahi, M. (1995). Morphology of wild pistachio seeds. Collection Papers of the first national seminar of pistachio, 3 and 4 November, Ilam, Iran. pp. 56-64.
[4]. Marvi Mohajer, M.R. (2005). Silviculture. University of Tehran Press, Tehran.
[5]. Yanlong, E. (2007). Seed size effect on seedling growth under different light conditions in the Clonal herb Ligularia virgaurea in QinghaiTibet Plateau. Acta Ecologica Sinica, 27(8): 3091-3108.
[6]. Haidari, M., Etemad, V., Khosropour, E., and Shabanian, N. (2012). Impact of altitude on the quantitative characteristics of Pistacia seed from the Iran-o-Turanian ecological forest (Case Study: Baghe-shadi forest, Yazd). Journal of Renewable Natural Resources Research, 3(1): 13-20.
[7]. Mirzaei Mola Ahmad, R., Paato, M., Moradi, A., Houshyar, M., and Rahimzadeh, Gh. (2014). Comparison of seed resources of Pistacia atlantica reserves in western Azerbaijan province, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Tehran.
[8]. Haghdoost, N., and Akbarinia, M. (2014). Seed morphology, germination characteristics and growth of Alnus subcordata in an altitude gradient. Natural Ecosystems of Iran, 5: (3), 71-83.
[9]. Vereh Zardi, Z., Etemad, V., Nemiranian, M., and Atarod, P. (2014). The effect of altitude on seed size and germination percentage of Quercus brantii (Case study: Rimleh region of Khorramabad, Lorestan), 2nd National Forest Science Student Conference, may.7. Karaj, Iran, pp.1247-1254.
[10]. Seyedi, N., and Zeynali Yadegari, L. (2019). Effect of altitude on seed germination and biomass of Quercus brantii. Journal of Forest Research and Development, 5: (3).
[11]. Shafizadeh, F., Rezaei, Gh., Yazdian, F., and Hedayati, M. A. (2014). The Effect of Altitude Changes on Physical and Physiological Characteristics of Alnus Subcordata C.A.Mey. Case Study Vaz forestry, plan series 1, Iranian Journal of Natural Ecosystems, 5 (1): 15-21.
[12 Yuosefi, B. (2001). Comparative study of ecological and genetic characteristics of pistachio populations (Pistacia atlantica) in Kurdistan. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 7: 99-65.
[13]. Dehghani Shuraki, Y. (2005). Production of seeds and seedlings of forest trees, Institute of Higher Education for Applied Scientific Jihad -e- Agriculture press, Tehran.
[14]. Saber Neghadar, M. R. (2005). Study and determination of geographical distribution of pistachio in Fars province, Research Institute of Forests and Rangelands press, Tehran.
[15]. Tahmasebi, M., and M. Fattahi. (2001). Study the ecological factors with Pistacia atlantica’s qualitative and quantitative factors in Ilam, Iran. Proceedings of Pistacia atlantica Desf. second national conference, August. 29-31. Shiraz, Iran. pp.145-170.
[16]. Rad, M. H., and Fattahi, M. (2001). Study of species distribution various wild pistachios (Pistacia and khinjuk) in Yazd province. Researches Forest and Poplar of Iran, 10 (1): 223-240.
[17]. Zahedipour, H. A., Fattahi, M., Mirdavudi Akhavan, H. R., and Azdo, Z. (2004). Study of distribution, ecology and phenology of wild pistachio in Markazi province (Case study: Kouh-e- Nazarkordeh habitat, Saveh city). Research and Construction in Natural Resources, 64: 97-103.
[18]. Najafifar, A. (2009). Ecological capability assessment report of Ilam province, report of landuse planning plan of Ilam province. Ilam Governor's Office Publications, Ilam, Iran. 64p.
نشریه جنگل و فرآورده های چوب
دوره 74، شماره 4
بهمن 1400
صفحه 457-467

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار