بررسی تغییرات کاتیون‌های بازی در آبشویی تاج و لاشریزه گونۀ افراپلت در جنگل‌های هیرکانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندر‌عباس

چکیده

هدف این تحقیق، بررسی تغییرات ماهانۀ آبشویی کاتیون‌های سدیم، پتاسیم و کلسیم در تاج و لاشریزۀ گونۀ افراپلت (Acer velutinum Boiss) در طول سال و همچنین مقایسۀ عناصر غذایی موجود در آب باران با تاج‌بارش و لاشریزه در تودۀ آمیخته، در سری یک جنگل شصت‌کلاتۀ استان گلستان است. بعد ازانتخاب 3 درخت شاخص افراپلت در یک تودۀ نیم‌هکتاری، نمونه‌های حاصل از آبشویی تاج (405 نمونه) و لاشریزه (243 نمونه) از بهمن 1390 تا بهمن 1391، بعد از هر بارندگی جمع‌آوری و بررسی شد. برای مقایسۀ مقدار عناصر آبشویی‌شده در تاج و لاشریزه با آب باران و همچنین تغییرات ماهانۀ عناصر آبشویی‌شده، به‌ترتیب از آنالیز آماری تی تست و آنالیز واریانس یکطرفه در سطح احتمال 95 درصد استفاده شد. نتایج نشان داد که مقادیر پتاسیم و کلسیم در تاج‌بارش به‌ترتیب 83/134 و 19/0 کیلوگرم در هکتار در سال بیشتر از مقدار آنها در آب باران بود، ولی سدیم 27/52 کیلوگرم در هکتار کمتر بود. همچنین مقادیر سدیم و کلسیم در آبشویی لاشریزه 9/91 و 68/1 کیلوگرم در هکتار در سال کمتر از مقادیر آنها در آب باران و پتاسیم 79/27 کیلوگرم در هکتار بیشتر از آب باران بود. مقدار آبشویی عناصر در آبشویی تاج و لاشریزه در ماه‌های مختلف، به‌طور معنی‌داری متفاوت بودند. براساس نتایج می‌توان از گونۀ افراپلت برای بهبود خاک‌های دچار کمبود پتاسیم استفاده کرد. به‌منظور انتخاب گونۀ مناسب برای جنگلکاری، بهبود حاصلخیزی خاک و مدیریت بهینۀ جنگل، اطلاعات آبشویی در کنار ویژگی‌های دیگر درختان مورد نیاز است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation on the base cation variations in throughfall and litterflow of Acer velutinum in the Caspian forest

نویسندگان [English]

  • H. Habashi 1
  • E. Shabani 2
  • M. Moslehi 3
1 Assoc. Prof., Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources, I.R. Iran
2 M.Sc. Graduated of Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources, I.R. Iran
3 ; Assist. Prof., Research Division of Natural Resources, Hormozgan Agriculture and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Bandarabbas, I.R. Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to evaluate the changes of chemical (calcium, (Ca2+), sodium (Na+) and potassium (K+)) of the canopy and litter leaching of Velvet maple (Acer velutinum Boiss) during a year against those nutrients in rainfall (RF). Measurements were carried out in mixed stands, located in district one offorest research station of Gorgan University, the eastern Caspian forests of Iran. In order to perform the research, three Velvet mapletrees were selected in 0.5 ha stand and throughfall (TF) (405 samples) and litterflow (LF) (243 samples) were sampled after each RF within a year from (2012/02/03) to (2013/02/03). The nutrients amounts in TF, LF and RF as well as monthly nutrient dynamics of TF and LF, were compared using t-test analysis and one way variance analysis at the 95 of confidence level. Results showed that the amounts of K+ and Ca2+ in TF were 134.83 and 0.19 kg ha-1 year-1, respectively, significantly higher than those in RF, however, the amount of Na+ was 52.27 kg ha-1 year-1, significantly lower than RF (p<0.05). Also, amounts of Na+ and Ca2+ in LF were 91.9 and 1.68 kg ha-1 year-1, respectively, significantly lower than those in RF. We found out that nutrient leaching of TF and LF was significantly different in several months. Velvet mapletrees can usefully improve the potassium contained in the soils. In order to select suitable species for afforestation, soil fertility improvement and forest management, we need to know more about leaching process information along with other characteristics of trees. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Base cations
  • Litter flow
  • Throughfall
  • Time variations