پاسخ‌های فیزیولوژیک نهال‌های اقاقیا Robinia pseudoacacia L.)) به تنش خشکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران

3 مربی مؤسسۀ تحقیقات سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور

چکیده

بررسی واکنش­های فیزیولوژیک گونه­ها به تنش خشکی می­تواند به شناسایی سازوکار­های مؤثر در مقاومت به خشکی و نیز انتخاب بهترین گونه برای کاشت در مناطق کم‌آب ایران کمک کند. این پژوهش با هدف شناسایی سازوکار فیزیولوژیک نهال­های اقاقیا (Robinia pseudoacasia L.) تحت شرایط خشکی انجام گرفت. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با یک تیمار (دورۀ آبیاری)، در پنج سطح (فاصله­های 1، 3، 5، 7 و 9 روزه) و پنج تکرار بر روی نهال­های یکسالۀ اقاقیا انجام گرفت و به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی، شاخص­های فلورسانس کلروفیل (Fv/Fm، Fmو F0)، مقدار کلروفیل a، b و کلروفیل کل و محتوای پرولین با نمونه‌برداری از برگ­های انتهایی تیمار‌های مختلف اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی، سبب کاهش معنی­دار فلورسانس حداکثر (Fm) و کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II (Fv/Fm) و فلورسانس اولیه (F0) در گونۀ اقاقیا، در سطح 5 درصد می­شود. تحت شرایط تنش خشکی، در محتوای کلروفیل اقاقیا اختلاف معنی­دار بین سطوح مختلف آبیاری مشاهده نشد. با افزایش شدت تنش، تجمع پرولین در برگ از 82/9 در تیمار یک‌روزه به 40/77 میکرومول بر گرم برگ تازه در تیمار پنج­روزه افزایش یافت. با توجه به نتایج می­توان گفت اندازه­گیری پارامتر­های فلورسانس کلروفیل و مقدار پرولین برگ اقاقیا، به­عنوان شاخص تعیین میزان تحمل به خشکی، به‌منظور انتخاب آن برای کاشت در مناطق خشک و نیمه‌خشک مفید خواهد بود..

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Physiological responses of Robinia pseudoacacia seedlings to drought stress

نویسندگان [English]

  • F. Kordrostami 1
  • A. Shirvany 2
  • Pedram Attarod 2
  • M. Khoshnevis 3
1 Ph.D. Student, Department of Forestry and Forest Economics, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran.
2 Assoc. Prof., Department of Forestry and Forest Economics, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran.
3 Senior researcher, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, I.R. Iran
چکیده [English]

Physiological response of different species to drought stress can help to recognize the effective mechanisms in drought stress and choose the best species for planting in dry lands of Iran. This study investigated the physiological mechanisms of Robinia pseudoacacia L. seedlings in draught conditions. An experiment was carried out in a completely randomized block with one treatment (irrigation) at five levels (1, 3, 5, 7, and 9 -day intervals) with five replicates in one-year-old seedlings of Robinia pseudoacacia L. The effects of drought stress, chlorophyll fluorescence parameters (Fv/Fm, Fm & F0), pigments concentrate (total chlorophyle, chlorophyle ‘a’ and ‘b’), and proline content of leaves were measured with sampling from leaves of mentioned treatments. Drought stress caused a significant reduction in maximum photochemical efficiency of photosystem II (Fv/Fm), maximum fluorescence (Fm) and minimum fluorescence (F0) (p < 0.05). The chlorophyll content was not significantly affected by drought between watering regimes. With increasing the intensity of drought, proline accumulation in leaves was increased from 9.82 in 1day treatment to 77.40 (µmol/gfw) in the 9-day irrigation treatment. Measuring the chlorophyll fluorescence parameters and proline content would be useful as a degree of drought tolerance indicator for selecting the adapted species to arid and semiarid regions..

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought stress
  • Chlorophyll fluorescence
  • proline
  • Robinia pseudoacacia