بهینه سازی محیط کشت به منظور کالوس‌زایی .Taxus baccata L و .Nutt Taxus berevifolia در شرایط درون‌شیشه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد گروه جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکدۀ علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشیار گروه جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکدۀ علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 دانشیار بیوتکنولوژی گیاهی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات پنبه کشور، گرگان

4 استادیار دانشکده علوم پایه، گروه شیمی، دانشگاه گلستان، گرگان.

چکیده

تاکسول یکی از مؤثرترین داروهای ضد سرطان است که در درمان طیف گسترده­ای از سرطان­ها مورد استفاده قرار می­گیرد. کشت بافت سرخدار منبع جایگزین مناسبی برای تهیه تاکسول و سایر تاگزان­های وابسته به آن است. یکی از روش­های تولید متابولیت­های ثانویه در شرایط درون شیشه­ای در گیاهان کالوس­زایی است. تحقیق حاضر با هدف بررسی محیط کشت پایه و غلظت‌های هورمونی به­منظور کالوس‌زایی دو گونۀ سرخدار (Taxus baccataو Taxus berevifolia) به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. به­منظور بهینه‎سازی شرایط رشد کالوس، قطعات جداکشت ساقه در سه نوع محیط کشت پایۀWPM ، MS، B5و تحت تأثیر تنظیم‌کننده‌های رشد 2,4-D با غلظت‌های 1، 2 و 4 میلی­گرم در لیتر در ترکیب با کینتین با غلظت 1/0، 2/0 و 3/0 میلی­گرم در لیتر بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشترین درصد کالوس‌زایی (3/57 درصد) ریزنمونه‌های ساقه در محیط WPM و غلظت هورمونی 2 میلی­گرم در لیتر 2,4-D و 2/0 میلی‎گرم در لیتر کینتین صورت گرفت. کمترین درصد کالوس‎زایی (3/22 درصد) در محیط کشت MS انجام گرفت و محیط کشت  B5در وضعیتی بین این دو قرار داشت. همچنین استفاده از غلظت‌های کم تنظیم‌کننده‌های رشد نسبت به غلظت‌های بیشتر، تأثیر بیشتری بر متغیر کالوس­‎زایی در ریزنمونه‌های ساقۀ دو گونۀ سرخدار داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Optimization of culture medium for in vitro callogenesis in Taxus baccata L. and T. berevifolia Nutt.

نویسندگان [English]

  • zeinab Rahmati 1
  • Vahide Payam Nour 2
  • Kamal Ghasemi Bezdi 3
  • Pouneh Ebrahimi 4
1 M.Sc. Graduate, Department of Forest Sciences, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, I.R.Iran
2 Assoc. Prof., Faculty of Forest Sciences, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, I.R.Iran
3 Associate Professor of Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO),Cotton Research Institute of Iran, Gorgan, Iran
4 Assistant Professor, Faculty of Sciences, Department of Chemistry, University of Golestan, Gorgan
چکیده [English]

Taxol is an effective anticancer drug which is used widely for the treatment of a variety of cancers .Tissue culture of taxol represents a potential altrnative source of taxol and related taxane. Callogensis in plant regeneration, one method of producing metabolites a secondary in vitro. This study was performed to investigate the basic culture medium and hormonal concentrations for callogenesis of two yew species (Taxus baccata and Taxus berevifolia). The research was conducted as factorial experiment in a completely randomized design. For callus optimization, growth conditions and stem explants were studied in three medium types (WPM, MS and B5) and under the effect of 2,4-D growth regulator at concentrations of 1, 2 and 4 mg l-1 in combination with kinetin at concentrations of 0.1, 0.2 and 0.3 mg l-1. The results showed that the highest percentage of stem callogenesis (57.3%) was observed in WPM medium enriched with 2 mg l-1 2,4-D and 2.0 mg l-1 kinetin. The lowest percentage of callogenesis (22.3%) occurred on MS medium and B5 medium had average callogenesis. Application of lower concentrations of growth regulators than higher concentrations had also more effect on callogenesis variable in stem explants in two studied Taxus species..

کلیدواژه‌ها [English]

  • Callogenesis
  • Culture medium
  • plant growth regulators
  • Yew species