پایش اجتماعی؛ تحلیل شبکه و سرمایۀ اجتماعی در مدیریت پایدار منابع جنگلی (منطقۀ تحقیق: روستای کُدیر بخش کُجور استان مازندران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشددانشگاه تهران

2 استادیار دانشگاه تهران

3 استاد دانشگاه تهران

چکیده

مدیریت جنگل­ها به­‌عنوان یکی از منابع مهم تولید، بسیار لازم و حیاتی است. در تصدی‌گری منابع جنگلی به­‌عنوان یکی از ارزشمندترین منبع طبیعی جهان، دخیل کردن بهره‌برداران محلی از این منبع، برای مدیریت مشارکتی جنگل­‌ها از ضروریاتی است که در برنامۀ عمل مدیریت این عرصه­‌های طبیعی باید به آن توجه شود. بنابراین تحقیق حاضر با هدف دستیابی به یک برنامۀ صحیح مدیریتی در جنگل­ها برپایۀ ارزیابی مشارکت‌های مردمی در برنامه­‌های مدیریتی صورت گرفت. برای رسیدن به این منظور، پایش اجتماعی در قالب روابط بین ذ‌‌ی‌نفعان محلی انجام پذیرفت و در نهایت از روش تحلیل شبکۀ اجتماعی استفاده شد که ابزاری کارامد برای ارزیابی این روابط است. در این تحقیق براساس پیوندهای اعتماد و مشارکت در شبکۀ بهره­ برداران محلی، شاخص­‌های کمّی و ریاضی تحلیل شبکه‌­ای در بین کلیۀ بهره‌برداران سامان عرفی کلاک در منطقۀ کجور استان مازندران بررسی شده است. نتایج نشان می­‌دهد که میزان انسجام و سرمایۀ اجتماعی در شبکۀ ذ‌‌ی‌نفعان محلی در این سامان در حد متوسط تا زیاد بوده و پایداری شبکۀ اجتماعی در حد قوی برآورد شده است. علاوه بر این نتایج نشان­‌دهندۀ وجود همبستگی در حد متوسط بین پیوندهای اعتماد و مشارکت در بین بهره­برداران در منطقۀ تحقیق است. براساس این نتایج می‌­توان اظهار کرد که با حفظ و تقویت اعتماد، کنترل اجتماعی در گروه‌های هدف و پایبندی به سنت‌ها و عرف‌های محلی در بهره‌برداری از منابع جنگلی در بین بهره‌برداران افزایش می‌یابد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Social monitoring: network analysis and social capital in sustainable forest resources management (case study: Kodir village, Kojur, Mazandaran province)

نویسندگان [English]

  • Elahe Ali Babaie 1
  • Mehdi Ghorbani 2
  • Reza Mohajer 3
  • Mohamad Avatefi 2
1
2
3
چکیده [English]

Forest management as one of the important source of production is crucial and critical. In taking over the forest resources as one of the most important of natural resources in the world, it is essential to consider local stakeholders to implement forest action plan for forest co-management. Therefore, this study aims at achieving to proper management of forests based on evaluating the stakeholder participations in management planning. For this purpose, social monitoring based on the relationship between local stakeholders was done and finally social network analysis was applied as an efficient tool in evaluating the relationships. In this study, quantitative and mathematical indicators of network analysis among all stakeholders in Kalak customary in Kojur region, Mazandaran province were investigated based on the trust and cooperation connections in local stakeholder network. The results showed that social cohesion and social capital in local stakeholder networks in this area are average to high level and sustainability of the network is strong. Furthermore, the result also revealed that there is medium correlation between trust and collaboration links in local stakeholders in the study area. According to the result, it could be concluded that maintenance and improvement of social trust will increase the social control and stakeholders will respect local traditions and rules in exploiting the forest resources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social monitoring
  • Social capital
  • Social network analysis
  • Kodir village
  • local beneficiaries network
  • co-management