بررسی میزان ترسیب ‏کربن خاک در تیپ‏های مختلف جنگلکاری‌شده و طبیعی (مطالعۀ موردی: طرح جنگلداری چمستان، مازندران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه لرستان

2 دانشجوی دکترا دانشگاه لرستان

3 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس

4 کارشناس ارشد سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور.

5 دانشیار دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس، پردیس نور

چکیده

اکوسیستم‏های جنگلی و مدیریت بهینۀ آن، تأثیر بسیار مهمی در جذب کربن اتمسفر دارد. این تحقیق با هدف بررسی تأثیر جنگلکاری‏های طرح جنگلداری چمستان بر مقدار ترسیب‏ کربن خاک صورت گرفت. نمونه‏برداری خاک به‏‏صورت منظم‎ تصادفی و از عمق‏های 15-0، 30-15 و 45-30 سانتی‏متری انجام گرفت. در مجموع 20  نمونه خاک از شش تودۀ 21 سالۀ جنگلکاری‌شدۀ کریپتومریا (Cryptomeria japonica)، زربین (Cupressus sempervirens)، تدا (Pinus taeda)، افرا شبه‎چناری (Acer pseudo-platanus)، جنگلکاری آمیخته و جنگل طبیعی برداشت و به آزمایشگاه منتقل شد. نتایج نشان داد که بین مقدار کربن موجود در توده­های مختلف خالص، آمیخته و طبیعی در لایه­های مختلف از نظر آماری تفاوت معنی‏داری وجود دارد و در مجموع لایه‏‏ها (45-0 سانتی‎متری)، این مقدار ترسیب ‏کربن (108هکتار/تن) برای تودۀ طبیعی به‎طور معنی‏داری (01/0P<) بیشتر از سایر توده‏هاست. همچنین نتیجۀ رگرسیون گام‌به‌گام نشان داد که درصد نیتروژن و نسبت کربن به نیتروژن (C/N) به‌ترتیب از مهم‌ترین اجزای تأثیرگذار بر مقدار کربن آلی خاک در توده‎های بررسی‌شده است. به طورکلی، می‎توان چنین نتیجه گیری نمود که با شناخت گونه‎هایی که توانایی بیشتری برای ترسیب‎‎کربن دارند و همچنین بررسی عوامل مدیریتی تأثیرگذار بر فرایند ترسیب‎‎کربن، می‎توان اصلاح و احیای اراضی را از جنبۀ ترسیب ‎کربن دنبال کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation on the soil carbon sequestration in natural forest and different plantation types (case study: Chamestan forest, Mazandaran)

نویسندگان [English]

  • Ziya Badehiyan 1
  • Mahbobe Foshat 3
1 Lorestan University
2
3
4
5
چکیده [English]

Forest ecosystems and their optimal management can play effective roles in mitigating the carbon emission as well as absorbing the atmospheric carbon. The present research was carried out to determine the effects of 21 year old stands of Cryptomeria japonica, Cupressus sempervirens, Pinus taeda, Acer pseudo-platanu and mixed plantation and natural forest stands on sequestration of carbon in the soil of Chamestan plantation area. The results showed that the difference of carbon in pure, mixed and natural stands, in different layers are statistically significant. Moreover, there are not any significant correlations between the acidity of the soil, nitrogen, salinity and phosphorus and carbon sequestration. For the total layers of the soil (0-45 cm), the rate of carbon sequestration in natural stands (108 ton/ha) was significantly higher than other stands) P<0/01 (. The results of stepwise regression showed that nitrogen percentage and C/N ratio were the most important factors affecting the soil organic carbon content. Overall, it can be concluded that programs of land restoration can be followed in terms of carbon sequestration through the identification of plant species with high potential for carbon sequestration and also evaluation of effective management factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Plantations
  • Soil
  • Carbon sequestration
  • Chamestan