تغییرات فعالیت فسفاتاز و خصوصیات فیزیوشیمیایی خاک در مراحل مختلف تحولی جنگل راش رضوانشهر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد پزوهشی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور

2 دانشیار پژوهش مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور

3 استادیار گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان

4 دانشیار گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان

چکیده

مفهوم تحول‌پذیری در اکوسیستم‌هایی مانند اکوسیستم جنگل، سه مرحلة اولیه، بلوغ و پوسیدگی [D1] را شامل می‌شود. در هر کدام از مراحل تحولی ذکرشده، حجم تاج‌پوشش و میزان نور رسیده به خاک تغییر می‌کند و موجب تغییراتی در خصوصیات خاک و به‌خصوص خواص زیستی خاک می‌شود. خواص زیستی و فعالیت‌های آنزیم‌های خاک، مناسب‌ترین شاخص برای تعیین کیفیت خاک است. هدف از این تحقیق، ارزیابی شرایط خاک در مراحل مختلف تحولی است. به ‌این منظور فعالیت آنزیم فسفاتاز و خصوصیات فیزیکی خاک در مراحل مختلف تحولی جنگل راش رضوانشهر تعیین شد. نمونه‌برداری از خاک به‌طور تصادفی و از دو عمق 10-0 و 20-10 سانتی‌متر انجام گرفت و فعالیت آنزیم‌های فسفاتاز با استفاده از واکنش با سوبسترا و توسط اسپکتروفتومتر سنجیده شد. همچنین برخی از خصوصیات فیزیکی خاک اندازه‌گیری شد. برپایۀ نتایج به‌دست‌آمده، آنزیم‌های اسید و آلکالین فسفاتاز و درصد سیلت در سطح احتمال 99 درصد، وزن مخصوص ظاهری عمق اول در سطح احتمال 95 درصد، در مراحل مختلف تحولی اختلاف معنی‌داری دارند و جز مقدار وزن مخصوص ظاهری در عمق اول، فعالیت تمام عوامل ذکر‌شده در مرحلة پوسیدگی بیشترین مقدار را داشته است. همچنین در مرحلة پوسیدگی اسید فسفاتاز در عمق 10-0 سانتی‌متر با فسفر قابل جذب و آلکالین فسفاتاز در عمق 20-10 سانتی‌متر با وزن مخصوص ظاهری در سطح احتمال 95 درصد همبستگی مثبت و معنی‌داری نشان دادند. براساس نتایج این تحقیق می‌توان عنوان کرد که مرحلة پوسیدگی نسبت به دو مرحلة دیگر تحولی، شرایط بهتری را از نظر تجمع میکروبی و فعالیت میکروارگانیسم‌های ترشح‌کنندۀ فسفاتازها داشته است.



 [D1]معادل های انگلیسی حذف شد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Alteration of phosphatase activity and physiochemical properties of soil in different development stages in beech stand (case study: Rezvanshahr)

نویسندگان [English]

  • Tahereh Alizadeh 1
  • Mohammad Matinizadeh 2
  • Ali Salehi 3
  • Kambiz Taheri Abkenar 4
1 MSc, Research Institute of Forests and Rangelands, I. R. Iran
2 Associate Prof, Research Institute of Forests and Rangelands, I. R. Iran
3 Assistant Prof, Faculty of Natural Resources, Guilan University, I. R. Iran
4 Associate Prof, Faculty of Natural Resources, Guilan University, I. R. Iran
چکیده [English]

The development of forest ecosystems compromises three stages including initial, optimal and decay.In all these stages, the changes in canopy volume and amount of light reaching lead to changes in soil physiochemical and biological properties. Enzymes activities as biochemical properties are of the most important indicators to determine the soil quality. This research aims at assessing the soil condition is in different development stages. For this purpose, phosphatase enzymes activities and some physical properties of soil in different development stages of Fagus orientalis Lipsky forests in Rezvanshahr area were determined. Soil samples were randomly taken from 0-10 and 10-20 cm depths. Activity of phosphatase enzymes was measured by spectrophotometry method. Some physical properties of soil such as bulk density, porosity were determined by standards methods. The results indicated acid and alkaline phosphatase enzymes activities were significantly different in terms of silt percent (p≤0.01), bulk density amount, and first depth (p≤0.05) in three development stages. The values of all measured properties were higher in decay stage except for bulk density amount in 0-10 cm depth than two other stages. In addition, the activity of acid phosphatase (depth 0-10) and alkaline phosphatase (depth 10-20) was positively correlated with available phosphorus in decay stage. It is concluded that the decay stage provides better conditions to the soil micro-organisms and phosphatase activity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • acid phosphatase
  • alkaline phosphatase
  • Fagus orientalis
  • soil biology