ارزیابی امکان نمونه‏گیری سطحی برای برآورد کیفیت چوب (طول الیاف و دانسیته) در درختان صنوبر سرپا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران

2 استاد، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران

3 استادیار، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران

4 استادیار، مؤسسة تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران، ایران

چکیده

زراعت چوب و به‌خصوص صنوبرکاری پاسخ مهمی به نیاز روزافزون صنایع چوبی و سلولزی کشور به مواد اولیه است. با توجه به تنوع کاربردهای چوب، توجه به کیفیت و درجه‏بندی آن از سوی زارعان/ خریداران چوب در کنار کمیت، به مدیریت بهینة تولید و مصرف کمک خواهد کرد. در این زمینه، لازم است شیوه‏ای آسان، کم‌هزینه و غیرمخرب برای برآورد ویژگی‏های چوب و الیاف در درختان سرپا معرفی و تبلیغ شود. در این پژوهش، تلاش شد مشخص شود آیا استخراج نمونه‏ای کوچک تنها از بخش بیرونی تنة درخت می‏تواند برآورد مناسبی از کیفیت چوب کل درخت باشد یا خیر. بدین منظور، چهار گونة موفق صنوبر از پنج رویشگاه مختلف ایران انتخاب و در هر رویشگاه، با استفاده از متة رویش‏سنج، مغزی‏هایی از ارتفاع برابرسینة 20 اصله درخت صنوبر تهیه شدند. از هر نمونه، سه بخش زیر‏پوست، میانی و نزدیک مغز جدا شده و با روش‏های استاندارد طول الیاف و دانسیته‏تر چوب هر بخش اندازه‏گیری شد. پس از اجرای آزمون‏های آماری، مشخص شد که در بیشتر رویشگاه‏ها/ گونه‏ها، اختلاف معنا‏داری بین ویژگی‏های اندازه‌گرفته‌شدة چوب در بخش زیر پوست با میانگین درخت وجود دارد. به‌طوری‌که طول فیبر و دانسیتة‏ چوب در ناحیة نزدیک پوست نسبت به میانگین درخت‌ـ به ترتیب‌ـ بیشتر و کمتر بودند. با این‏ حال، همبستگی زیادی بین داده‏های منطقة نزدیک پوست و میانگین درخت وجود داشت و برای هر ویژگی رابطه‏‏ای پیشنهاد شد که بر‌اساس آن و با دانستن ویژگی چوب در نمونه‏های زیر پوست، می‏توان برآوردی از ویژگی‏های چوب صنوبر در آن رویشگاه/ مزرعه را به‌دست آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Surface Sampling Method for Estimating Wood Quality (Fiber Length and Density) in Standing Poplar Trees

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Lashkarbolouki 1
  • Kambiz Pourtahmasi 2
  • Reza Oladi 3
  • Mohsen Calaqari 4
1 Ph.D student, Department of Wood and Paper Science and Technology, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran
2 Professor, Department of Wood and Paper Science and Technology, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran
3 Assistant Professor, Department of Wood and Paper Science and Technology, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran
4 Assistant Professor, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, I.R. Iran
چکیده [English]

Wood farming and especially poplar plantation is a key answer to the increasing demand of raw materials in wood and cellulosic industries. According to the diversity of wood applications, taking into account the wood quality and grading by wood farmers/buyers as well as its quantity can lead to an optimal management of production and consumption. In this regard, it is necessary to introduce and promote an easy, economic and non-destructive method of evaluation wood and fiber quality in standing trees. In this research, it was tried to clarify whether extracting tiny samples from outer part of a trunk could be an appropriate method for evaluating wood quality of the whole tree. Hence, four elite poplar species from five different sites of Iran were selected and in each site, cores were extracted from breath height of 20 trees. Each core was divided into three parts: near bark, middle, and near pith and fiber length and wood density was measured for each part using conventional methods. Statistical analyses showed in most species/sites, there is significant difference between outer part and corresponding average values of a tree in term of measured variables. Fiber length and wood density, respectively, were lower and higher in outer part of a tree in comparison to the tree average. However, there was a strong correlation between the values of outer part and tree average and therefore, for each measured property, an equation was proposed by which the poplar wood quality can be estimated knowing the outer part property.

کلیدواژه‌ها [English]

  • standing tree evaluation
  • Wet density
  • NDT
  • populus
  • Fiber length
  • wood quality

مراجع

 
[1]. FAO. (2012). State of the World´s Forest. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome.
[2]. Fenning, T.M., and Gershenzon, J. (2002) Where will the wood come from? Plantation forests and the role of biotechnology. Trends in Biotechnology, 20: 291–296.
[3]. Derbowka, D.R., Andersen, S., Lee-Andersen, S., and Stenberg, C. (2012). Poplar and willow cultivation and utilization in Canada, 2008–2011, Canadian Country Progress Report. Canadian Report to the 24th IPC Session, Dehradun, India – International Poplar Commission for the period 2008–2011.
[4]. Alizadeh Aliabadi, A. (2010). A study on wood import situation and solutions to facilitate it in Iran. Iranian Journal of Forest and Range Protection Research, 13(1): 15-25.
[5]. Yu, Q. (2001).Selection and propagation of hybrid aspen clones for growth and fibre quality.University of Helsinki, Faculty of Agriculture and Forestry, Department of Applied Biology, Finland.
[6]. Balatinecz, J.J., and Kretschmann, D.E. (2001). Properties and utilization of poplar wood.In Poplar Culture in North America. Part A, Chapter 9. Edited by D.I. Dickmann, J.G. Isebrands, J.E. Eckenwalder, and J. Richardson. NRC Research Press, National Research Council of Canada, Ottawa, ON KIA OR6, Canada. pp. 277-291.
[7]. Huda, A.S.M.A., Koubaa, A., Cloutier, A., Hernández, R., and Fortin, Y. (2011). Wood quality of hybrid poplar clones in southern Québec: clonal variation and property interrelationships. In: Proceedings of the 3rd International Scientific Conference on Hardwood Processing. October 16- 8, 2011; Blacksburg, Virginia, USA; pp 281-289.
[8]. Pande, P.K., Massarat A., Sangeeta, U., and Dhiman, R.C. (2012). Variation in wood anatomical properties and specific gravity in relation to sexul dimorphism in Populusdeltoides Bartr. ex Marsh. Current Science, 102(11): 1580-1585.
[9]. Zhang S.Y., Yu Q.B., Chauret G., and Koubaa A. (2003). Selection for both growth and wood properties in hybrid poplar clones. Forest Science 49(6): 901–908.
[10]. DeBell, D.S., Singleton, R., Harrington, C.A., and Gartner, B.L. (2002). Wood density and fiber length in young Populus stems: relation to clone, age, growth rate, and pruning. Wood and Fiber Science, 34(4): 529-539.
[11]. Headlee, W.L., Zalesny, R.S., Hall, R.B., Bauer, E.O., Bender, B., Birr, B.A., Miller, R.O., Randall, J.A., and Wiese, A.H. (2013). Specific gravity of hybrid poplars in the north-central region, USA: within-tree variability and site×genotype effects. Forests, 4: 251-269.
[12]. Lashkarbolouki, E., and Parsapajouh, D. (2005). A Study of anatomical characteristics, fiber biometry and some other physical properties of one of the most important clones of Poplar (Populus deltoides 77.51) in Guilan. Iranian Journal of Natural Resources, 58(1): 195-207.
[13]. Efhami, D., and Saraeyan, A.R. (2009). Evaluation of anatomical and physical properties of juvenile/mature wood of Populus alba and Populus euramericana. Iranian Journal of Wood and Paper Science Research, 24(1):134-147.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار