تأثیر فصل بر ویژگی‎های شیمیایی آب در خاک جنگل راشستان آمیخته (ایران-جنگل شصت‎کلاته)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جنگل‎شناسی و اکولوژی جنگل دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

2 استادیار دانشکدة جنگل‏داری و فناوری چوب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

3 استاد گروه خاک‏شناسی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

4 دانشیار دانشکدة جنگل‏داری و فناوری چوب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

چکیده

آب باران پس از شست‏‏وشوی عناصر از روی زیست‎تودة روزمینی و بقایای گیاهی در جنگل، به خاک وارد می‎شود، و در خاک تحت تأثیر فضای ریشه‎ای درختان، میکروارگانیسم‎ها، ضخامت افق‎ها، و مادة آلی متحمل تغییرات وسیعی از لحاظ کیفیت می‎شود. فرایند مذکور نتیجة واکنش بسیار پیچیده‎ای از فرایند‎های اتمسفریک، هیدرولوژیک، و بیوژئوشیمیایی است که تحت تأثیر فصول قرار دارد. در این پژوهش، تغییرات فصلی آب‏شویی کاتیون‎های بازی (سدیم، پتاسیم، کلسیم، و منیزیم) در خاک تودة آمیختة راش‏ـ‏ممرزستان در سری یک طرح جنگل‌داری دکتر بهرام‎نیا (استان گلستان) بررسی شد. نمونه‎های حاصل از آب‏شویی افق سطحی و عمقی (0ـ10 و 10ـ50 سانتی‎متر) طی یک سال (1/10/87 تا 1/10/88) بعد از هر بارندگی جمع‎آوری شد. برای تعیین تغییرات کاتیون‎های بازی در فصول مختلف در آب‏شویی افق سطحی و عمقی، از روش آنالیز واریانس یک‏طرفه و آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد در آب‏شویی افق سطحی‎ مقدار همة کاتیون‎ها، به‎جز پتاسیم در فصول مختلف، اختلاف معنی‎داری در سطح احتمال 5 درصد داشتند؛ به‎طوری‎ که در زمستان، بیشترین آب‏شویی کاتیون‎های سدیم و منیزیم مشاهده شد. همچنین در آب‏شویی افق عمقی، عناصر سدیم و منیزیم در فصول مختلف اختلاف معنی‎داری را در سطح 5 درصد نشان دادند؛ به‏طوری که بیشترین آب‏شویی سدیم در زمستان و منیزیم در بهار بود. با شناسایی میزان تغییرات ویژگی‎های شیمیایی آب‏شویی در خاک سطحی و عمقی برای بهره‎مندی حداکثر از آب‏شویی کاتیون‎ها، می‎توان گفت برنامه‎‎ریزی عملیات بهره‎برداری جنگل، بهتر است در ماه‎ اسفند باشد تا چرخة بیوژئوشیمیایی بهینه شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Season on Chemical Characteristics of Water in the Soil of Mixed Hyrcanian Beech Forest )Iran- Shastkolate Forest)

نویسندگان [English]

  • Maryam Moslehi 1
  • Hashem Habashi 2
  • Farhad Khormali 3
  • Ramin Rahmani 4
1 Ph.D. Student of Forestry, Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources, Gorgan, I.R. Iran
2 Assistant Professor, Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources, Gorgan, I.R. Iran
3 Professor, Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources, Gorgan, I.R. Iran
4 Associated Professor, Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources, Gorgan, I.R. Iran
چکیده [English]

Rainfall after passes through the biomass and necromass, penetrates into the soil and make large qualitative changes because of rhizospher, microorganisms, horizon thickness and organic matter. This process is the result of atmospheric, hydrological and biogeochemical reactions influenced by seasons. In this study we investigated seasonal variations of base cation leaching (Ca2+, Mg2+, Na+ and K+) in the soil of mixed Hyrcanian beech located in district one of Shastkolate forest, Golestan province. Shallow and deep soil leachate samples (0-10 and 10-50cm) were taken within a year (2008/12/21 to 2009/12/21). Amount of base-cations of shallow and deep soil leaching in different seasons were compared by the one way variance and Duncan test. Results showed the amount of Ca2+, Na+ and Mg2+ contents of shallow soil leaching in seasons are different significantly (P<0.05) so that the most leaching of Sodium and Magnesium were observed in winter. Sodium and Magnesiumin deep soil leaching were different significantly (P<0.05) so that the most leaching of them were observed in winter and spring respectively. With the recognition of chemical properties variations of shallow and deep soil leaching, we can suggest that exploitation programs perform in February to make optimized biogeochemical cycle and maximized base cation leaching.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Base cations
  • Beech
  • Leaching
  • seasonal variations

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار