بررسی روند و تغییرات سرخشکیدگی درختان بلوط در دامنه‌های شمالی و جنوبی جنگل‌های شهرستان بانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران.

2 بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران.

3 بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

10.22059/jfwp.2023.362400.1259

چکیده

یکی از معضلات محیط‌زیستی جنگل‌های زاگرس، بروز پدیدة زوال درختان بلوط (Oak decline) است که شدت آن در زاگرس شمالی کمتر از زاگرس میانی و جنوبی است. هدف از این پژوهش، بررسی روند خشکیدگی درختان بلوط و جنگل در شهرستان بانه (استان کردستان) در سال‌های 1398، 1399، 1400 و 1401 بود. جهت اجرای این پژوهش، دو قطعه‌نمونه (با 100 درخت) در رویشگاه‌ّ‌های بلوه (زوال-دامنة جنوبی) و سارکی (زوال-دامنة شمالی) در شهرستان بانه در شمال غرب استان کردستان درنظر گرفته شدند. در سال 1398 اقدام به شماره‌گذاری درختان در رویشگاه‌های مورد نظر شد و در شهریورماه سال‌های 1398، 1399، 1400 و 1401 طبقه‌های زوال (پنج طبقه) برای هر درخت ثبت شد. نتایج نشان داد که تعداد درختان سالم در رویشگاه سارکی و بلوه از سال 1398 به 1401 به‌ترتیب 25 و 28 درصد کاهش داشته است و در مقابل، تعداد درختان سرخشکیده در این دورة چهار ساله، به‌ترتیب 14 و 19 درصد افزایش داشته است و شدت زوال در رویشگاه بلوه (زوال جنوبی) بیشتر از رویشگاه سارکی (زوال شمالی) بوده است. در مجموع، سرعت زوال در توده زوال جنوبی بیشتر از شمالی بود و بیشترین زوال بلوط در دامنة جنوبی مشاهده شد. جهت مدیریت بهینة این جنگل‌ها، ضرورت دارد، عوامل تشدیدکنندة خشکیدگی مدیریت شوند و دخالت‌های انسانی و تخریب‌های جنگل کنترل شوند تا وضعیت کنونی ثابت شود و از بذرهای توده‌های سالم در دامنة شمالی برای احیاء و توسعة جنگل استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the oak trees dieback in the northern and southern aspects of Baneh forests, Iran

نویسندگان [English]

  • Maziar Haidari 1
  • Hassan Jahanbazi Goujani 2
  • Mehdi Pourhashemi 3
1 Forests and Rangelands Research Department, Kurdistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Sanandaj, Iran.
2 Forests and Rangelands Research Department, Chaharmahal and Bakhtiari Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Shahrekord, Iran.
3 Forest Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
چکیده [English]

One of the environmental problems of Zagros forests is oak decline, which is less intense in northern Zagros than in middle and southern Zagros. The purpose of this study was to investigate the oak decline in Baneh County (Kurdistan Province) in 2019, 2020, 2021, and 2022. In order to carry out this research, two plots (with 100 trees) were considered in Belveh (tree dieback–southern slope) and Saraki (tree dieback–northern slope) sites in Baneh County in the northwest of Kurdistan Province. In 2019, oak trees were numbered at the desired sites, and in October 2019, 2020, 2021, and 2022, oak decline classes (five classes) were recorded for each tree. The results showed that the number of healthy trees in the Saraki and Belveh sites decreased by 25 and 28 trees, respectively, from 2019 to 2022; in contrast, the number of dieback trees increased by 14 and 19 trees, respectively, and the intensity of oak decline was greater in the Belveh site (southern dieback stands) than in Saraki (northern dieback stands). In general, the decline rate in the southern stands was higher than that in the northern stands, and the highest oak decline was observed in the southern slope. To optimally manage these forests, it is necessary to manage the factors that exacerbate oak decline and to control human interference and forest destruction so that the current situation is fixed and the seeds of healthy stands on the northern slopes are used for the regeneration and development of the forest.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cut trees
  • Dieback trees
  • Kurdistan province
  • Oak decline Classes
  • Tree crown

مراجع

[1] Jazirehi, M.H., & Ebrahimi, M. (2003). Silviculture in Zagros. Tehran University Press, Tehran. 560 p. (In Persian)
[2] Karamian, M., & Mirzaei, J. (2020). The most important factors affecting Persian Oak (Quercus brantii) Decline in Ilam province. Ecology of Iranian Forest, 8(15), 93-103. (In Persian)
[3] Hosseinzadeh, J., & Pourhashemi, M. (2015). An investigation on the relationship between crown indices and the severity of oak forests decline in Ilam. Iranian Journal of Forest, 7(1), 57-66. (In Persian)
[4] Anonym, (2020). The area of ​​natural resources in Iran provinces. Natural Resources and Watershed Management Organization, 1 p. (In Persian)
[5] Hosseinzadeh, J., Aazami, A., & Mohammadpour, M. (2015). Influence of topography on Brant`s oak decline in Meleh-Siah Forest, Ilam Province. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 23(1), 190-197. (In Persian)
[6] Mahdavi, A., Mirzaei Zadeh, V., Niknezhad, M., & Karami, O. (2015). Assessment and prediction of oak trees decline using logistic regression model (Case study: Bivareh forest, Malekshahi-Ilam). Iranian Journal of Forests and Rangelands Protection Research, 13(1), 20-33. (In Persian)
[7] Zandebasiri, M., Soosani, J., & Pourhashemi, M. (2016). Evaluation of the crisis severity in forests of Kohgiluye and Boyerahmad province (Case study: Tang-e Solak). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 24(4): 665-674. (In Persian)
[8] Goodarzi, N., Zargaran, M.R., Banj Shafiei, A., & Tavakoli, M. (2016). The effect of geographical directions and location on dispersion of Oak decline, Shurab forest area, Lorestan province, Iran. Forest Research and Development, 2(3), 273-278. (In Persian)
[9] Golmohamadi, F., Hassanzad, I., Bonyad, A., & Mirzaeii, J. (2017). Effects of some environmental factors on dieback severity of trees in Middle Zagros forests of Iran (Case study: strait Daalaab, Ilam province). Journal of Plant Research (Iranian Journal of Biology), 30(3), 633-643. (In Persian)
[10] Fallah, A., & Haidari, M. (2018). Investigating the Oak decline in different Crown-Dimensions in Middle Zagros forests (Case study: Ilam). Ecology of Iranian Forest, 6(12), 93-103. (In Persian)
[11] Dezfoli, H., Badehian, Z., Naghavi, H., & Karami, S. (2019). The relationship of some tree characteristics, forest stands and physiographic factors with the rate of dieback. Journal of Wood and Forest Science and Technology, 26(3), 69-82. (In Persian)
[12] Mirzaei, M., Bonyad, A.E., Akhavan, R., & Naghdi, R. (2019). Decline modelling of Quercus brantii under effects of physiographic factors in Dalab forests of Ilam. Forest Research and Development, 5(2), 329-342. (In Persian)
[13] Zarafshar, M., Negahdarsaber, M.R., Pourhashemi, M., Bordbar, S.K., Matinizadeh, M., & Abasei, A. (2020). Oak decline in of pure Oak stands (Quercus brantii Lindl.) in the forests of South Zagros, Kohmerah Sorkhi region of Fars province. Iranian Journal of Forest, 12(2), 291-303. (In Persian)
[14] Rahimi, H., Jahanbazy Goujani, H., Pourhashemi, M., Khanhasani, M., Safari, H., & Jalilian, N. (2022). The trend of dieback and decline of oak forests (Case study: Totshami and Barzeh forests of Kermanshah province). Journal of Iranian Nature, 7(5), 35-40. (In Persian)
[15] Floyd, M.L., Clifford, M., Cobb, N.S., Hanna, D., Delph, R., Ford, P., & Turner, D. (2009) Relationship of stand characteristics to drought induced mortality in three Southwestern piñon–juniper woodlands. Ecological Applications, 19(5), 1223-1230.
[16] Negro´n, J.F., McMillin J.D., Anhold J.A., & Coulson, D. (2009). Bark beetle-caused mortality in a drought-affected ponderosa pine landscape in Arizona, USA. Forest Ecology and Management, 257, 1353–1362.
[17] Brouwers, N., Matusick, G., Ruthrof, K.,Lyons, T., & Hardy, G. (2013). Landscapescale assessment of tree crown dieback following extreme drought and heat in a Mediterranean eucalypt forest ecosystem. Landscape Ecology, 28(1), 69-80.
[18] Havrdová, L., Zahradník, D., Romportl, D., Pešková, V., & Cerny, K. (2017). Environmental and silvicultural characteristics influencing the extent of ash dieback in forest stands. Baltic Forestry, 23, 168-182.
[19] Huesca, M., Ustin, S.L., Shapiro, K.D., Boynton, R., & Thorne, J.H. (2020). Detection of drought-induced blue oak mortality in the Sierra Nevada Mountains, California. Ecosphere, 12(6), e03558.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار