اثر ترکیب تاج پوشش گونه های درختی بر مشخصه‌های آلی و معدنی خاک جنگل‌های هیرکانی غربی (مطالعه موردی: جنگل کرکرود نوشهر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، گیلان

2 دانشیار گروه جنگلداری، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، گیلان

3 استادیار گروه جنگلداری، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر ترکیب تاج پوشش درختان راش با گونه‌های همراه ( راش-ممرز-پلت، راش-ممرز، راش-پلت و راش خالص) بر مبنای مشخصه‌های لاشبرگ و خاک در استان مازندران صورت پذیرفت. نمونه‌های لاشبرگی با استفاده از کیسه لاشبرگ و نمونه‌های خاک (با ابعاد 30×30×30 سانتی‌متر) در هریک از توده‌ها با پنج تکرار از زیر تاج‌پوشش درختان مرکزی راش برداشت شد. به‌منظور تاثیر فصول مختلف بر حضور و فعالیت جانداران خاکزی، نمونه‌برداری علاوه بر فصل تابستان، در بهار، پاییز و زمستان نیز انجام پذیرفت. مشخصه‌های کیفی لاشبرگ (کربن آلی، نیتروژن کل، نسبت کربن به نیتروژن)، مشخصه‌های فیزیکوشیمیایی و زیستی خاک (رطوبت، pH، کربن آلی، نیتروژن کل، تراکم و زی‌توده کرم خاکی، نماتدهای خاکزی و تنفس میکروبی) مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد که مقدار نیتروژن خاک (48/0 درصد)، pH (43/7)، زی‌توده (88/56 میلی گرم در متر مربع) و تراکم کرم خاکی (05/57 عدد در متر مربع)، نماتدهای خاکزی (8/54 درصد گرم خاک) و تنفس میکروبی (02/52 میلی‌گرم دی‌اکسیدکربن در گرم خاک در روز) در توده‌های راش-ممرز-پلت بیشتر از دیگر توده مورد بررسی بوده است. در همه ترکیب‌های تاجی مورد بررسی، بیشترین تراکم (12/45)، زی‌توده کرم خاکی (08/46) و نماتدهای خاکزی (78/56) در فصل پاییز بود، در‌حالی که بالاترین تنفس میکروبی خاک(5/58) در فصل تابستان ثبت شد. بر اساس نتایج، توده راش-ممرز-پلت تاثیر قابل توجهی بر مشخصه‌های آلی و معدنی خاک دارد. از نتایج کاربردی این پژوهش می‌توان در خصوص انتخاب گونه پهن‌برگ جهت احیای مناطق تخریب یافته شمال کشور اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Canopy Composition of tree species on Soil Organic and Mineral Properties at West Hyrcanian Forests of Iran (Case Study: Korkoroud forests in Noshahr)

نویسندگان [English]

  • A. Karimiyan 1
  • k. Taheri abkenar 2
  • Y. Kooch 3
  • A. Salehi 2
1 Ph.D. Student of Silviculture and Forest Ecology, Faculty of Natural Resources, Guilan University, I.R. Iran
2 Assoc. Prof., Faculty of Natural Resources, Guilan University, I.R. Iran
3 Assist. Prof., Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University, Nour, I.R. Iran
چکیده [English]

The present study aimed to assess the effect of canopy combination of beech trees and associated species (beech-hornbeam- maple, beech-hornbeam, beech- maple and pure beech) on basis of litter and soil characteristics in Mazandaran Province, northern Iran. Litter and soil sampling was made at each beech stand composition, using litter bags and plastic bags (30 × 30 × 30 cm), respectively by five replicates beneath Canopy of central beech trees. Also, in order to effect different seasons on the presence and activity of fanua, were done sampling in addition to summer season in spring, autumn and winter. Characteristics of litter quality (carbon, nitrogen, carbon to nitrogen ratio), Physicochemicaland biological properties of soil (water content, pH, organic carbon, total nitrogen, carbon to nitrogen ratio, earthworm density and biomass, nematodes and microbial respiration) was investigated. The results showed that nitrogen content of soil ( 0.48%), pH (7.43), biomass (56.88 mg m-2) and density (57.05 nm-2) of earthworm, total nematodes (55.02 in 100 gr soil) in beech-hornbeam-maple stand was higher than other studied stands. In all the studied combinations, dansity (45012) and biomass (46.08) of earthworms and nematodes (56.78) had the maximum activities in autumn while the highest of soil microbial respiration (58.5) was recorded in summer season. The based on findings, the stand of beech-hornbeam-maple has significantly impact on the soil organic and mineral characteristics. of the applied results of this research can be to prioritize in the selection of broad-leaved species for revive of degraded areas of the country North.

کلیدواژه‌ها [English]

  • litter
  • earthworms
  • nematodes
  • microbial respiration
  • Carbon
  • nitrogen
  • pH