تجمع فلزات سنگین در برگ و پوست درخت کاج تهران (Pinus eldarica) در فواصل مختلف کمربند سبز بزرگراه یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری بیابان‌زدایی دانشکدۀ منابع طبیعی و کویرشناسی دانشگاه یزد

2 دانشیار دانشکدۀ منابع طبیعی و کویرشناسی دانشگاه یزد

3 استادیار دانشکدۀ منابع طبیعی و کویرشناسی دانشگاه یزد

چکیده

هدف از تحقیق حاضر، بررسی کارآیی درخت کاج تهران در کاهش آلاینده‌های فلزات سنگین موجود در محیط، از طریق تعیین غلظت فلزات سنگین در برگ و پوست درخت کاج تهران و مقایسه آن با گردوغبارریزشی می‌باشد. بعد از آماده-سازی نمونه‌های غبار ریزشی و گیاهی با استفاده از روش هضم اسید مقدار عناصر سنگین موجود در عصاره آنها با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه‌گیری شد. طبق نتایج بدست آمده مقدار فلزات آهن، منگنز، روی و سرب در گردو غبار رسوب کرده در تله‌های رسوبگیر دارای بیشترین مقدار بودند و کمترین میزان مربوط به فلز کادمیم بود. اثرات متقابل فاصله از بزرگراه و غلظت فلزات سنگین در برگ و پوست درخت کاج تهران معنی‌دار شد (01/0(p≤ .
غلظت فلزات کادمیم، کبالت، آهن و نیکل با افزایش فاصله از بزرگراه به دلیل وزش بادهای چند جهته و وجود سایر منابع آلاینده در منطقه افزایش داشت. تجزیه و تحلیل همبستگی پیرسون بین فلزات سنگین موجود در غبار ریزشی و درخت کاج تهران نشان داد که مقدار این عناصر در درخت کاج تهران با گردوغبار ریزشی همبستگی معنی‌داری دارد. نتایج بدست آمده نشان داد که پوست درخت کاج تهران با مقدار شاخص انباشت فلزات برابر با 18/7261 میلی‌گرم بر کیلوگرم توانایی بیشتری در جذب همزمان فلزهای مختلف نسبت به برگ‌های آن دارد بنابراین انتظار می‌رود مقدار قابل توجهی از فلزات سنگین توسط درختان کاج موجود در کمربند سبز بزرگراه یزد جذب گردد.

واژه‌های کلیدی: شاخص انباشت فلزات، غبار ریزشی، فلزات سنگین، کاج تهران

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Accumulation of Heavy Metals in Mondell Pine (Pinus eldarica) Leaves and Bark at Distinctive Distances of Yazd Highway Green Belt

نویسندگان [English]

  • M. Esfandiari 1
  • H. Sodaiezadeh 2
  • M. Mokhtari 3
1 Ph.D. Student of Combat Desertification, Faculty of Natural Resources and Desert Studies, Yazd University, I.R. Iran
2 Assoc. Prof., Department of Natural Resources and Desert Studies, Yazd University, I.R. Iran
3 Assoc. Prof., Department of Natural Resources and Desert Studies, Yazd University, I.R. Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the ability of Mondell Pine tree) Pinus eldarica (in decreasing heavy metal contaminants within the environment by determining the concentration of heavy metals in the leaves and bark of P. eldarica and comparing their concentrations on falling dust. to reduce the concentrations of heavy metals in the environment compared with the concentration of these pollutants in falling dust. After the preparation of falling dust and plant samples, the heavy elements of them have been extracted by acid digestion method and then measured by flame atomic absorption spectrophotometry. The results showed that the concentration of Iron, Manganese, Zinc, Lead, and Cadmium in falling dust respectively were the highest to the lowest. Concentrations of Cadmium, Iron, Cobalt, and Nickel, increased with increasing distance from the road due to multi-directional winds and the presence of other contaminants. The Pearson correlation analysis between heavy metals found in the falling dust and Mondell Pine tree showed that the input and controlling factors of these elements in the Mondell Pine tree are probably the same as the dust. The results showed that the P. eldarica bark with the amount of accumulation index of 7261 mg/kg has more ability to simultaneously absorb different metals. As a result, since this green belt surrounds the Yazd urban area, it is hoped that a significant amount of heavy metals will be absorbed by these trees.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Falling dust
  • Heavy metals
  • Metal accumulation index (MAI)
  • Pinus eldarica