تأثیرات رطوبت خاک و کود اوره بر زنده‌مانی، رشد و برخی صفات فیزیولوژیک نهال زربین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 استادیار گروه جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکدۀ علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

چکیده

نظر به اهمیت زربین در تولید نهال و جنگلکاری مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور، این تحقیق با هدف بررسی واکنش نهال‌های زربین در برابر تغییرات رطوبت و تغذیۀ نیتروژن خاک اجرا شد. 270 گیاهچۀ سالم و یکنواخت زربین تهیه شد و با استفاده از آزمایش فاکتوریل دوعاملی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی، با سه تکرار و به‌مدت پنج ماه (تیر تا آبان) تحت شش سطح رطوبتی (100، 75، 50، 25، 15 و 10 درصد ظرفیت زراعی خاک) و سه سطح کوددهی اوره، شامل تیمار شاهد و دو سطح کوددهی کم ( mgKg-175) و زیاد (‌150mgKg-1) قرار گرفت. نتایج نشان داد تا سطح رطوبتی 25 درصد، 82/2 درصد نهال‌ها تحت تیمار شاهد (بدون کوددهی) زنده‌مانی داشتند. زنده‌مانی تحت تأثیر کود اوره، به‌ویژه به مقدار زیاد تا سطوح رطوبتی 15 و 10 درصد به‌ترتیب 100 و 66/7 درصد بود. صرف‌نظر از کود اوره، کاهش رطوبت خاک، به‌ویژه در سطوح رطوبتی کمتر از50 و 25 درصد، به‌طور معنی‌داری موجب کاهش رشد طولی ساقه، وزن خشک اندام‌ها، شاخص کیفیت و صفات فیزیولوژیک (سطح فتوسنتزی، محتوای نسبی آب برگ و کلروفیل کل) نهال‌ها شد. درحالی که با افزایش کود اوره، زنده‌مانی، وزن خشک اندام‌ها، صفات فیزیولوژیک، کارایی مصرف آب، کلروفیل کل و شاخص کیفیت نهال افزایش یافت. پیشنهاد می‌شود که برای تولید نهال زربین، رطوبت خاک از 50 درصد ظرفیت زراعی کمتر نشود؛ در غیر این صورت، استفاده از کود اوره برای افزایش رشد، بهبود کیفیت و کارایی مصرف آب نهال‌ها ضروری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Soil moisture content and Urea fertilizer on survival, growth and some physiological attributes of Mediteranian cypress seedling

نویسندگان [English]

  • S. Naghipoor 1
  • A.R. Ali-Arab 2
  • S.E. Sadati 3
1 M.Sc. Graduated Student, Faculty of Forest Sciences, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, I.R. Iran
2 Assist. Prof., Faculty of Forest Sciences, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, I.R. Iran
3 Research Assist. Prof., Center of Agricultural and Natural Resources Research of Mazandaran, I.R. Iran
چکیده [English]

This study conducted with the purpose of investigating the response of Mediteranian cypress seedling to changes of moisture and nitrogen nutrition status in the soil, given the importance of in this species seedling production and forestation practices in dry and semi dry environments of the couuntry. For this purpose, 270 healthy and uniform seedlings of Cupressus horizontalis L. prepared, and examined under 6 soil moisture content (100, 75, 50, 25, 15 and 10 percent of field capacity) and 3 levels of urea fertilizer, including Control, Low and High concentration respectively with 0, 75 and 150 mg/kg urea, using a two way factorial experiment with 3 replications based on randomized complete block design for 5 months (from May to November). The results showed that more than 82.2% of seedlings survived until 25% field capacity (FC) in Control (no fertilizer) treatment. Survival of seedlings in 15% and 10% FC under the effect of Urea fertilizer, especially under HN treatment, was gained 100% and 66.7% respectively. Regardless of Urea, reduction of soil moisture content, specially in 50% and 25% FC, significantly decreased characteristics of stem length growth, biomass of different parts, quality index (QI) and physiological properties (photosynthetic area, relative water content and total chlorophyll) of seedlings. However, increase of Urea fertilizer, increased survival, biomass of different parts of seedlings, physiological properties, WUE, Total Chlorophyll, and QI of seedlings. Therefore, it is suggested that in order to produce C. horizontalis seedlings, soil moisture content should not drop under 50% FC; Otherwise, the use of Urea fertilizer is necessary with the aim of improving growth, quality and water use efficiency of seedlings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mediteranean Cypress
  • Seedling quality
  • Soil moisture content
  • Urea fertilizer