تأثیر مواد استخراجی بر دوام طبیعی چوب سرخدار در برابر قارچ‌های مختلف عامل پوسیدگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

2 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد رشتۀ علوم و صنایع چوب و کاغذ دانشگاه تهران، کرج

چکیده

دوام طبیعی چوب در آزمایشگاه اغلب با اندازه‌گیری مقاومت به پوسیدگی چوب‌ درون آن در برابر یک گونۀ قارچی مشخص تعیین می‌شود. رایج‌ترین روش اندازه‌گیری دوام طبیعی چوب، دستورالعمل گفته‌شده در استاندارد EN 113 است. چوب‌درون درختان سرخدار به‌صورت تجربی، از انواع بسیار بادوام محسوب می‌شود، اما تاکنون هیچ داده‌ای در زمینۀ مقاومت به پوسیدگی آن گزارش نشده است. در این بررسی، دوام طبیعی چوب‌درون سرخدار در برابر انواع مختلف قارچ‌ عامل پوسیدگی اندازه‌گیری و تأثیر مواد استخراجی بر آن بررسی شد. دانسیتۀ چوب‌درون سرخدار (kg m-3 660/89) و مقدار مواد استخراجی موجود در آن (10/75 درصد) نسبت به دیگر گونه‌های سوزنی‌برگ یک رکورد بود. نتایج آزمون قارچ نشان داد که چوب‌ درون سرخدار در برابر قارچ‌های عامل پوسیدگی بسیار بادوام است. نمونه‌ها پس از 16 هفته کشت با قارچ‌هایTrametes versicolor  (پوسیدگی سفید)، Coniphora puteana وvallanti  Antrodia(پوسیدگی قهوه‌ای) کمتر از 0/5 درصد کاهش وزن داشتند، در‌حالی که نمونه‌های شاهد راش و چوب‌برون کاج برای مثال در حدود 45 و 60 درصد وزن اولیۀ خود را در برابر قارچ C. puteana از دست دادند. عصاره‌گیری با آب گرم یا الکل/ استون سبب کاهش شدید دوام چوب سرخدار در برابر قارچ‌های عامل پوسیدگی شد. این موضوع نشان‌دهندۀ تأثیر چشمگیر مواد استخراجی چوب‌درون سرخدار بر دوام طبیعی آن است. بین اثرگذاری روش‌های مختلف عصاره‌گیری بر دوام چوب سرخدار تفاوت روشنی دیده نشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Xylem Extractives on Natural Durability of Yew Wood against different rotting fungi

نویسندگان [English]

  • D. Efhamisisi 1
  • A. Topa 2
1 Assist. Prof., Department of Wood and Paper Science and Technology, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran.
2 M.Sc. Graduate of Wood and Paper Science and Technology, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran.
چکیده [English]

The natural durability of a wood in laboratory is usually determined by measuring the resistance of its heartwood against a specific rotting-fungi species. The most common way for the measuring of the natural durability is the standard guidelines given in EN 113. Although the heartwood of yew trees is experimentally known as a very durable wood, but so far no data is recorded about its resistance against fungal decay. In this study, the natural durability of yew wood was measured against different types of rotting fungi, and then the impact of extractive materials was discussed on that. The density (660.89 kg m-3) and the extractives content (10.75 %) of yew’s heartwood was similar to other softwood species. The result of fungal test showed that the heartwood of yew tree is very durable against rotting fungi. The samples showed below 1% weight loss after 16 weeks incubation with fungi including Trametes versicolor (as white rot), Coniphora puteana and Antrodia vallanti (as brown rot), while at the same time the controls from beech and sapwood of pine lost approximately 45 and 60 % of their initial weight against C. puteana. The extraction with hot water and or ethanol/aceton markedly decreased resistance of samples against rotting fungi. This proves that the extractive content of heartwood in yew tree is the main factor could affect its natural durability. No clear difference was observed between different ways of extraction on the durability of yew’s wood.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Extractives
  • Fungal decay
  • Heartwood
  • Natural durability
  • Yew tree