استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره در مدیریت تعمیر و نگهداری روسازی جاده های جنگلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس، نور

2 دانشیار گروه جنگلداری دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس، نور

چکیده

امروزه به‌منظور مدیریت مرمت و نگهداری بهتر جاده‌های جنگلی موجود در کشور لازم است علاوه‌بر شاخص‌های اقتصادی، عوامل دیگری چون بهبود وضعیت روسازی جاده ‌و تأثیرات جاده بر شرایط اقتصادی طرح‌های جنگلداری، هزینۀ مجریان طرح، کاربران و تأثیر شرایط طبیعی منطقه نیز در تصمیم‌گیری دخالت داده شود. توجه به موارد مذکور و همچنین میزان تأثیر آنها در اولویت‌بندی گزینه‌ها، نیازمند تصمیم‌گیری چندمعیاره است که در این تحقیق مطالعه شده است. در این پژوهش ابتدا عوامل مؤثر بر مرمت و نگهداری با نظرخواهی از کارشناسان تعیین شد. سپس 50 کیلومتر از جنگل‌های تحت پوشش شرکت چوب و کاغذ مازندران انتخاب و قطعه‌بندی شد. در مرحلۀ بعد با توجه به گستردگی عوامل کمی و کیفی و تعداد زیاد قطعات، اولویت‌بندی در مدیریت مرمت و نگهداری قطعات (گزینه‌ها) با کمک روش سلسله‌مراتبی رتبه‌ای انجام گرفت و مدلی برای مدیریت مرمت و نگهداری جاده‌های جنگلی توسعه داده شد. براساس یافته‌های این پژوهش، این روش قادر است اولویت‌بندی تعمیر و نگهداری جاده را در شبکه انجام دهد. نتایج نشان داد که با استفاده از این مدل، تصمیم‌گیرندگان می‌توانند با آگاهی از دیدگاه‌های تمامی صاحب‌نظران و دخالت میزان تأثیر عوامل مذکور به روش AHP رتبه‌ای، اولویت‌بندی مکانی و زمانی قطعات مختلف جاده‌های جنگلی را انجام دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Multi-criteria decision-making methods in the management of forest road maintenance

نویسندگان [English]

  • R. Goudarzi 1
  • A. Najafi 2
1 M.Sc., Department of Forestry, Faculty of Natural Resource and Marine Science, Tarbiat Modares University, Nour, I.R. Iran
2 Assoc. Prof., Department of Forestry, Faculty of Natural Resource and Marine Science, Tarbiat Modares University, Nour, I.R. Iran
چکیده [English]

In order to better management of existing forest roads maintenance in the country in addition to economic indicators, it is essential to contribute other effective factors such as improvements in road pavement, road effects on economic conditions of forestry plans, cost of forest operation, users and natural conditions. Considering the above-mentioned factors as well as their impact on the prioritization of options requires multi-criteria decision-making, which has been investigated in this study. For this purpose, factors affecting the maintenance were first determined by experts' opinion. Then 50 km of forest road under the management of Mazandaran wood and paper company was selected. Due to the wide range of quantitative and qualitative factors and a large number of alternatives, Analytical Hierarchical Process (AHP) was developed to prioritize the repair and maintenance of forest roads. According to the results, the mentioned method is able to prioritize the forest network in term of the maintenance operation. The result of the current study also showed that the decision makers are able to prioritize the forest roads from different spatial and temporal point of view using the generated model according to expert knowledge and effectiveness of these factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Temporal and spatial planning
  • maintenance
  • Forest roads
  • AHP rating
  • Prioritizing road maintenance