تأثیر فشردگی خاک بر متغیرهای اندازه، زی‌توده و معماری نهال کاج سیاه در شرایط گلخانه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، دکترای جنگلداری

2 دانشجوی دکتری گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

افزایش مقاومت به نفوذ خاک با تحت تأثیر قرار دادن الگوهای اندام هوایی و زیرزمینی، سبب ایجاد اثرهای منفی بر متغیرهای رشد نهال‌های گونه‌های چوبی می‌شود. در این تحقیق،تأثیرات کوبیدگی خاک در خاکی با بافت لومی تا رسی- لومی با شرایط بهینه از نظر آب (آبیاری روزانه) در مقیاس پیوستۀ مقاومت به نفوذ بر متغیرهای ریخت‌شناسی نهال (اندازه)، رشد (زی‌توده)، تخصیص زی‌توده و معماری رشد نهال‌های گونۀ کاج سیاه در چهار تیمار کوبیدگی خاک در شرایط گلخانهبررسی شد. با افزایش مقاومت به نفوذ خاک، متغیرهای رشد شامل اندازة نهال (طول و قطر ساقه، طول برگ، طول و قطر ریشة اصلی و طول ریشة جانبی) و زی‌توده (اندام هوایی و ریشه) از نظر آماری به‌طور معنی‌داری کاهش یافتند. پارامترهای رشد با افزایش کوبیدگی خاک به‌صورت رابطه‌ای غیرخطی تغییر یافتند. با افزایش مقاومت به نفوذ خاک، مقادیر مربوط به اندام‌های زیرزمینی شامل زی‌توده (ریشة اصلی و جانبی) به‌طور معنی‌داری کاهش یافتند. نتایج نشان داد که افزایش تراکم خاک سبب الگوهای متفاوت تخصیص رشد در اندام هوایی و زیرزمینی (نرخ زی‌تودۀ ساقه، نرخ زی‌تودۀ برگ، نرخ زی‌تودۀ ریشه، نسبت زی‌تودۀ ریشه به اندام هوایی، طول ساقۀ خاص، طول ریشۀ خاص و نسبت زی‌تودۀ خشک ریشۀ جانبی به اصلی) و تغییرات معماری در نهال شد. به‌طور کلی، می‌توان نتیجه‌گیری کرد که رشد ریشه و ارتفاع نهال کاج سیاه با هر گونه افزایش مقاومت خاک محدود می‌شود و افزایش فشردگی خاک سبب تغییرات معنی‌دار الگوهای تخصیص رشد در اندام هوایی و زیر زمینی می‌شود

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of soil compaction on morphology, biomass and architecture variables on black pine (Pinus nigra) in greenhouse situations

نویسندگان [English]

  • Meghdad Jourgholami 1
  • A. KhoramiZadeh 2
1
2
چکیده [English]

Increasing soil strength would adversely affect the seedling morphology (size) and growth (biomass) by changing the above- and below-ground patterns. In this research, the effects of soil compaction were explored in a loam to clay-loam textured soil with optimal conditions of water on a continuous scale on growth responses of the Pinus nigra in four intensity treatments of soil compaction (the lowest intensity of compaction, low, moderate, and high intensities of compaction). Results showed that the above- and below-ground metrics of seedling size (i.e., stem length and diameter, leaf length, main root length and diameter, and lateral root length) and biomass (i.e., total, shoot, and total root) were negatively affected by soil compaction. Seedling sizes and growth parameters responded non-linearly by increasing soil strength. Increasing soil strength changed the above- and below-ground biomass allocation patterns (i.e., root mass ratio, root: shoot ratio, specific root length) resulting in unchanged seedling architecture. It is concluded that growth of roots and heights of black pine seedlings are restricted with any increase in soil strength. The increasing soil compaction causes significant differential growth allocation patterns to above- and below-ground portions resulting in architectural changes to the seedlings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • penetration resistance
  • relative growth rate
  • seedling morphology
  • biomass allocation
  • Seedling architecture