واکنش جمعیت‌هایی از گز روغنی در محیط‌های مختلف کشت در تولید کالوس و باززایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد و محقق مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران، ایران

2 استاد پژوهش و عضو هیئت علمی، مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران، ایران

3 مربی پژوهش و عضو هیئت علمی، مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران، ایران

4 استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

گز روغنی (Moringa peregrina (Forssk). Fiori) از گونه‌های با‌ارزش جنگلی مناطق گرمسیری است که به‌سبب ویژگی‌های خاص رویشی و نیز برداشت بی‌رویۀ بذر و زادآوری نامناسب سال‌هاست در معرض خطر قرار گرفته است. این تحقیق به‌منظور مطالعۀ اثر چندین محیط کشت در تکثیر و ریز ‌ازدیادی پایه‌هایی از سه جمعیت گز روغنی و اثر متقابل این دو عامل انجام شد. بدین‌منظور، بذر نارس از مناطق چانف، بنت، و کنشکی واقع در استان سیستان و بلوچستان جمع‌آوری شد و جوانه‌های حاصل از رویش بذر در هشت ترکیب از دو محیط کشت پایۀ MS و 2MS/1 با غلظت‌های متفاوت هورمون‌های BA و 2iP کشت شدند. گیاهچه‌های حاصل از شاخه‌زایی در دو محیط‌ کشت مختلف ریشه‌دار شدند و در مخلوطی از پیت و ورمیکولایت مستقر شدند. برخی نمونه‌ها از جمعیت‌های مورد مطالعۀ دارای کالوس‌زایی با توان باززایی بالا بودند. تجزیۀ واریانس داده‌ها نشان داد بین جمعیت‌ها از نظر صفات تعداد شاخه، تعداد جوانۀ فعال، حجم کالوس تولید‌شده، و طول بلندترین شاخه، اختلاف معنی‌داری در سطح یک درصد وجود دارد. علاوه‌‌بر‌‌این، بین محیط کشت‌ها، در مورد کلیۀ صفات، ‌جز حجم کالوس تولید‌شده، اختلاف معنی‌داری در سطح یک درصد وجود داشت. به‌نظر می‌رسد با کاهش غلظت عناصر غذایی پرمصرف در محیط کشت، میزان تولید شاخه در این گونه به‌طور معنی‌داری افزایش ‌یابد. با توجه به منشأ متفاوت نمونه‌های گیاهی، تفاوت بین مناطق که ممکن است ناشی از تفاوت‌های ژنتیکی و تأثیر وضعیت محیطی باشد به‌خوبی آشکار شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Drumstick Plant Population Responses to Culture Media in Callus Induction and Regeneration

نویسندگان [English]

  • Fereshteh Asadicorom 1
  • Hosein Mirzaie-Nodoushan 2
  • Mitra Emam 3
  • Gholam Reza Bakhshi-Khaniki 4
1 Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran-Karaj highway
2 Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, I.R.Iran
3 Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, I.R.Iran
4 Prof., Payam Noor University, Tehran, I.R.Iran
چکیده [English]

Drumstick (Moringa peregrina (Forssk). Fiori) is one of the valuable tropical forest tree
species. It is endangered since long time ago, due to its particular characteristics, extensive
seed harvesting and weak regeneration. This research was conducted in order to investigate the
effects of several culturing media on micropropagation of three plant populations of the species
and their interaction effects. Immature seeds collected from Chanf, Benet and Kenshki located
in Sistan and Baluchestan province, Iran, were used to perform the study. Buds of germinated
seeds were aseptically grown on eight combinations of two basic culture media, MS and half-
MS and various concentrations of BA and 2iP hormones. Several characteristics were recorded
on the produced plantlets. The plantlets rooted on two successive rooting media and planted
on a mixture of pit and vermiculite. A few samples of the studied plant populations showed
strong regenerative callus induction. Analysis of variance revealed significant differences
between the studied populations on number of branches, active bud numbers, callus volume,
and length of the longest branches on the plantlets. Moreover, a significant difference at one
percent of probability was observed between the studied growing media based on the majority
of the studied characteristics. It seems the reduction of the concentration of macronutrients
of growing medium would lead to significant increment of shoot production on the species.
Regarding the different origins of the studied plant samples, the effect of different genotypes
on callus induction was clearly observed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • callus
  • drumstick
  • interaction
  • plant population
  • Tissue culture
[1]. Mirzaie-Nodoushan, H., Asadicorom, F., Emam, M., Bakhshi-Khaniki, G. R., Keneshloo, H.,
and Achak, M. U. (2009). Genetic potentials of drumstick (Moringa peregrina (Forssk). Fiori)
populations in callus induction immature embryo growth. Iranian Journal of Rangelands and
Forests Plant Breeding and Genetic Research, 17(1): 29-37.
[2]. Sarasan, V., Cripps, R., Ramsay, M. M., Atherton, C., Mcmichen, M., Prendergast, G., and
Rowntree, J. K. (2006). Conservation in vitro of threatened plants progress in the past decade. In
Vitro Cellular & Developmental Biology- Plant, 42(3): 206-214.
[3]. Mohan, V., Purohit, M., and Srivastava, P. S. (1995). In vitro micropropagation of Moringa
pterygosperma. Phytomorphology, 45(3-4): 253-261.
[4]. Murashige, T., and Skoog, F. (1962). A revised medium for rapid growth and bioassays with
tobacco tissue culture. Physiologia Plantarum, 15(3): 473-497.
[5]. Wareing, P. F., and Philips, I. D. J., (1981). Growth and Differentiation in Plants. 3rd Edn.
Peramon Peress, Oxford. New York.
[6]. Islam, S., Akthar Jahan, M. A., and Khatun, R. (2005). In vitro regeneration and multiplication
of year-round fruit bearing Moringa oleifera L. Journal of Biological Science, 5(2): 145-148.
[7]. Mujib, A., and Samaj, J. (2005). Somatic Embryogenesis. Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
[8]. Ahloowalia, B. S. (1986). Limitations to the use of somaclonal variation in crop improvement.
In: Semal, J., Somaclonal Variation and Crop Improvement, Martinus Nijhoff Publ., Dordrecht.
P. 15-27.
[9]. Halperin, W. (1969). Morphogenesis in cell cultures. Annual Review Plant Physiology, 20(1):
395-418.
[10]. Carman, J. G. (1990). Embryogenic cells in plant tissue cultures: occurrence and behaviour. In
Vitro Cellular Developmental Biology, 26(8): 746-753.
[11]. Metheson, S. L., Nowak, J., and Maclean, N. (1990). Selection of regenerative genotypes from
highly productive cultivars of alfalfa. Euphytica, 45(2):105-112.
[12]. Price, M. L. (2000). The Moringa Tree. An ECHO Technical note. Published by ECHO, USA.