ارزیابی ساختار توده‌های جنگلی ارس و بنه در ناحیه رویشی ایرانی- تورانی (‌مطالعه موردی: منطقه حفاظت شدۀ دوستلو، استان اردبیل)

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل

2 استاد پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی جنگل، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

10.22059/jfwp.2025.390576.1337

چکیده

این پژوهش با توجه به ضروری بودن ارزیابی مشخصه‌های ساختاری توده‌های جنگلی برای تعیین روند تغییرات توده و مدیریت پایدار بوم سازگان جنگلی و با هدف تعیین شاخص‌های ساختاری توده‌های ارس (Juniperus excelsa M. Bieb.) و بنه (Pistacia atlantica Desf.) انجام شده است. بدین‌منظور، دو توده در منطقه حفاظت شده دوستلو شهرستان خلخال درنظر گرفته شدند و در هرکدام، یک قطعه نمونه مربعی شکل دائمی یک هکتاری به‌طور تصادفی پیاده شد. متغیرهای کمی از قبیل قطر در ارتفاع نیم متری، رویه زمینی، ارتفاع کل، قطر بزرگ تاج و قطرعمود بر‌آن برای تمام درختان اندازه‌گیری شد. الگوی پراکنش مکانی درختان با روش فاصله- آزیموت و تنوع ساختاری با استفاده از شاخص‌های مبتنی بر آمیختگی گونه‌ای، ابعاد درختان و موقعیت مکانی آنها مبتنی بر روش نزدیکترین چهار همسایه تعیین شد. نتایج نشان داد قطعات نمونه ارس و بنه به‌ترتیب 235 و 144 پایه در هکتار دارند. میانگین قطر و رویه زمینی در ارتفاع نیم-متری، میانگین ارتفاع کل، میانگین سطح تاج و انبوهی تاج پوشش در قطعه نمونه ارس به‌ترتیب 10/12 سانتی‌متر، 07/129 سانتی‌متر مربع، 65/3 متر، 87/8 متر مربع و 93/20 درصد و برای قطعه نمونه بنه 88/9 سانتی‌متر، 56/91 سانتی‌متر مربع، 24/5 متر مربع و 55/7 درصد بود. مقادیر متوسط شاخص‌های زاویه یکنواخت و کلارک ایوانز در قطعه‌نمونه ارس به‌ترتیب 57/0 و 72/0 و بنه به ترتیب 57/0 و 58/0 و مقدار شاخص آمیختگی برای کل توده در قطعه نمونه‌های ارس و بنه به‌ترتیب 19/0 و 54/0 بودند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structure assessment of Juniper and Wild Pistachio stands in the Irano-Touranin vegetation zone (Case study: Dostloo protected area, Ardabil province)

نویسندگان [English]

  • younes rostamikia 1
  • Khosro Sagheb Talebi 2
  • Sohrab Mohtaram Anbaran 3
1 Forests and Rangelands Research Department, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ardabil, Iran
2 Prof., Forest Research Department, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
3 M.Sc. of Forest science and engineering, Dept. of Forest science and engineering, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, I. R. Iran.
چکیده [English]

Evaluating the structural characteristics of forest stands is essential to determine the trends in stand changes and sustainable management of forest ecosystems. This study aimed to determine the structural indices of Juniperus excelsa and Pistacia atlantica stands. For this purpose, two stands were considered in the Dostloo protected area of Khalkhal, Ardabil province and in each, a one-hectare permanent square sample plot was randomly selected. Quantitative variables were measured and recorded using the full calipering inventory method. The spatial pattern of the two stands was analyzed using the distance-azimuth method, and structural diversity was assessed in terms of species mingling, tree dimensions, and spatial position based on the four nearest neighbor’s method. The results showed that in the juniper and wild pistachio sample plot, there were 235 and 144 trees per hectare, respectively. The average diameter and basal area at a height of half a meter, average total height, average crown area and canopy density in the juniper sample plot were 12.10 cm, 129.07 cm2, 3.65 m2, 8.87 m2 and 20.93%, respectively, whereas for the wild pistachio sample plot, they were 88.9 cm2, 91.56 cm2, 5.24 m2 and 55.7%, respectively. The average values of uniform angle index and Clark-Evans indices in the juniper sample plot were 0.57 and 0.72, respectively, and for pistachio plot were 0.57 and o.58, respectively. The mean values of the Mingling index for the juniper and pistachio sample plots were 0.19 and 0.54, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Height differentiation
  • Number per hectare
  • Species mingling
  • structural diversity
نشریه جنگل و فرآورده های چوب

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار