بازیابی لایه لاشبرگی و خصوصیات فیزیکی خاک‌های فشرده بعد از عملیات چوبکشی در گرادیان ارتفاعی توده‌های راش خالص

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 البرز-کرج-میدان امام حسین (ع)-دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

2 عضو هیات علمی گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری مهندسی جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران

10.22059/jfwp.2025.392652.1343

چکیده

تغییرات مشخصه‌های لایة لاشبرگ و خاک جنگل با گرادیان ارتفاعی از عواملی مهمی است که باید در روند بازیابی خاک‌های تخریب‌شده مورد بررسی قرار بگیرد است، زیرا در ارتفاعات مختلف جنگل، شرایط آب‌و‌هوایی متفاوت بوده و اثرات آن در تجزیه لاشبرگ کف جنگل و تغییرات خصوصیات خاک یکسان نیست. بنابراین پژوهش حاضر با هدف کمی‌کردن بازیابی لایه لاشبرگ و خصوصیات فیزیکی خاک در عمق 0 تا 10 سانتی‌متری در مسیرهای چوبکشی بعد از عملیات بهره‌برداری و منطقه دست‌نخورده در گرادیان ارتفاعی (700، 900، 1100، 1300 و 1500 متر از سطح دریا) و شدت تردد (کم، متوسط، زیاد) در توده‌های راش خالص انجام می‌شود. این بررسی در پارسل‌های 114 بخش پاتم، 212 و 220 بخش نمخانه، 320 بخش گرازبن جنگل خیرود واقع در حوزه 45 گلبند و 416-417 بخش شیوا دره حوزة 46 کجور انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل ارتفاع از سطح دریا و شدت تردد دارای اثر معنی‌داری بر مشخصه‌های لایة لاشبرگی شامل ضخامت، کربن آلی، نیتروژن آلی، نسبت C/N، فسفر و پتاسیم و مشخصه‌های فیزیکی خاک شامل وزن مخصوص ظاهری خاک، تخلخل کل خاک و مقاومت به نفوذ است. نتایج نشان داد که با وجود گذشت 7 سال از فعالیت چوبکشی، مشخصه‌های لاشبرگ و فیزیکی خاک در هیچ طبقة ارتفاعی و تردد ماشین بازیابی نشدند. فرایند بازیابی لایه لاشبرگی و ویژگی‌های خاک در امتداد گرادیان‌های ارتفاعی، بازتابی از تعامل ظریف بین اقلیم، پوشش گیاهی و فرآیندهای بیوژئوشیمیایی است. با گرمایش جهانی، درک این پویایی‌ها برای پیش‌بینی پاسخ اکوسیستم‌ها و اجرای مدیریت سازگار، حیاتی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Recovery of litter layer and physical properties of compacted soil after skidding operations in a pure beech forests along an elevation gradient

نویسندگان [English]

  • Tohid Ghassemi 1
  • Meghdad Jourgholami 2
  • Mohammad Jafari 1
  • Hadi Sohrabi 3
1 Department of Forestry and Forest Economics, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj
2 Department of Forestry and Forest Economics Faculty of Natural Resources University College of Agriculture & Natural Resources University of Tehran Iran, Alborz, Karaj. Phone: ++98+26-32249312
3 Ph.D. student of forest engineering, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran
چکیده [English]

The variation in litter layer and forest soil characteristics along elevation gradients is a critical factor that must be considered in the restoration process of degraded soils, as climatic conditions differ across forest elevations, and their effects on the decomposition of forest floor litter and soil property changes are not uniform. Therefore, this study aims to quantify the recovery of the litter layer and soil physical properties in skid trails after logging operations and in undisturbed areas along an elevation gradient (700, 900, 1100, 1300, and 1500 m.a.s.l) and traffic intensity levels (low, moderate, high) in pure beech stands. The investigation was conducted in Parcel no. 114 (Patom District), 212 and 220 (Namkhaneh District), 320 (Garazbon District) of the Kheyrud Forest in District Golband watershed (45), and 416-417 (ShivaDareh District) of Kojour watershed (46). The ANOVA results revealed that the interaction effect between elevation above sea level and traffic intensity had a significant impact on both litter layer (including thickness, organic carbon, organic nitrogen, C/N ratio, phosphorus, and potassium) and soil physical properties (including bulk density, total porosity, and penetration resistance). The results indicated that, despite seven years since skidding operations, the litter layer and soil physical properties had not recovered in any elevation gradient or machine traffic intensity level. The recovery process of the litter layer and soil characteristics along elevation gradients reflects the delicate interaction between climate, vegetation, and biogeochemical processes. With global warming, understanding these dynamics is crucial for predicting ecosystem responses and implementing adaptive management strategies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kheyrud Forest
  • Recovery
  • forest floor
  • elevation gradient
  • traffic intensity
  • skid trail
نشریه جنگل و فرآورده های چوب

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 07 تیر 1404

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار