بررسی اثر اقلیم بر رویش کاج الدار (Pinus eldarica) با استفاده از روش‏های گاه‏شناسی درختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جنگل‌داری، پژوهشکدة اکوسیستم‏‏های خزری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

2 عضو هیئت‌علمی آکادمی علوم آذربایجان، باغ گیاه‌شناسی مردکان، باکو، جمهوری آذربایجان

3 کارشناس ارشد ادارة کل منابع طبیعی مازندران، ساری، ایران

چکیده

کاج الدار از سوزنی‏‏برگان بومیِ منطقة الدارِ آذربایجان است و به‌سبب تند ‏رشد بودن و مقاومت به شرایط آبی و هوایی خشک در جنگل‏کاری‏ها مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش از دو منطقة شبه‌جزیرة آبشرون، واقع در ساحل غربی دریای خزر در جمهوری آذربایجان، با استفاده از متة رویش‏سنج، از 14 درخت کاج الدار نمونة ‏رویشی تهیه شد. طول گاه‏شناسی کاج الدار در رویشگاه باغ درخت‏شناسی مردکان (BMD) دورة 1932-2010 م (1310-1389 ش) و در رویشگاه باغ گیاه‌شناسی باکو (BBG) دورة 1961-2010 م (1339-1389 ش) ثبت شد. آماره‏های گاه‏شناسی وجود همبستگی معنی‏دار و شباهت رویشی بین درختان کاج الدار در دو رویشگاه را نشان داد. نتیجة بررسی روابط رویش و اقلیم نشان داد که مجموع بارندگی ماه نوامبر (آبان) قبل از فصل رویش و رویش الدار در رویشگاه BMD رابطة مستقیم، و در رویشگاه BBG در ماه آگوست رابطة عکس و معنی‏داری دارد. رابطة عکس و معنی‏دار بین رویش و میانگین دمای هوا در نوامبر (آبان) قبل از فصل رویش برای رویشگاه BMD مشخص شد. رابطة مستقیم با بارندگی نوامبر و عکس با دمای هوای همان ماه ممکن است ناشی از کاهش دما همراه با افزایش بارندگی و افزایش رویش باشد. در حالی‏ که کاهش بارندگی و افزایش دما در ماه آگوست باعث کاهش رویش می‌شود که به افزایش تنش خشکی در ماه‏‏های تابستان در رشد کاج الدار منجر می‏‏شود. نتایج این پژوهش در استفاده از کاج الدار در جنگل‏کاری‏ها و بررسی میزان سازگاری آن در رویشگاه‏های گوناگون مفید است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of Climate Impact on Afghan Pine (Pinuseldarica) Using DendrochronologicalMethods

نویسندگان [English]

  • shamsaddin balapour 1
  • Tofiq Mammadov 2
  • Shirzad Gerayeli 3
1 Expert of Caspian Ecosystems Research Institute, Sari Agriculture Sciences and Natural Resources University, Sari, I.R. Iran
2 Scientific Member of Azerbaijan National Academy of Science, Baku, Azerbaijan Republic
3 Expert of Natural Resources and Watershed Department, Sari, I.R. Iran
چکیده [English]

Afghan pine one of the native tree species in Eldar region of Azerbaijan Republic. Fast growing, suited for dry climate condition, increasing wood in unit volume, reason of using Eldar pine in reforestation and plantations. At this case study of Absheron peninsular of Baku, Azerbaijan, were taken 14 trees samples of two sites. BBG, Baku Botanical Garden and BMD, Baku MerdakanDendrary, are two case study sites in this research. The tree ring chronology of BBG and BMD, are 1961-2010 (49 years) and 1932-2010 (78 years) time span, respectively. The chronology statistic shows that there is similarity between two sites (GLK=65, T-value= 4, GSL= 95%). The result showsthat there is positive correlation between monthly total precipitations of November before growing season with tree ring of Pinuseldarica at BMD site. Mean temperature of November has negative correlation with growth of Pine at BMD site. The monthly total precipitation of august has negative impact on growth of Eldar pine in BBG site. Decreasing temperature in November month is parallel to increasing of rain. That has the positive impact on tree ring growth next growing season. In summer, increasing of temperature case of decreasing rainfall and increasing water stress and so lead to narrow tree ring width. The results of this research can useful for choice of Afghan pine to various reforestation and plantations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • dendrochronology
  • PinusEldarica
  • tree ring
  • temperature and precipitation

مراجع

[1]. Sardabi, H. (1998). Select appropriate species in arid and semiarid regions. Journal of Forest and Pasture, 30: 19-23.
[2]. Gilman, E, F.,and Watson, D, E. (1994). Mondell Pine. Fact Sheet St-462.
[3]. Gorji-Bahri, Y. (1997). Invistigatin of growth of pine Teda in Gilan. Journal of Construction Research, 6 (20): 34-37.
[4]. Chandler, J.W. (1982). Growing Christmas Trees in Texas. Ithaca, Ny: Cornell University, Cornell Agricultural Experiment Station, 15 pp.
[5]. Boisseeau, W. (1996). Kronenbildermit Nadel-und Blattverlust prozenten. Erich Muller, EAFV, 98 pp.
[6]. Razzag, A. A. (1986). The influence of site on afforestation success in Jordan. Gottinger-Beitrage-Zur-Land-und-Forstwirstchaft-in-den-Tropen-und-Subtropen. 173 pp.
[7]. Randall, W. (1998). The Impact of environment and nursery on survival and early growth of  Douglas fir, Noble fire and White pine. Western Journal of Applied Forestry, 13 (4): 134-143.
[8]. Hosseini, A., Purmajidian, M., Asghar, F.,and Mahmoodian, M. (2008). Success of Eldar pine to create green space in Tehran. Journal of Environmental Studies, 42: 82-75.
[9]. Jalili, A. (2001). A comparative study of the effects of plantation pine and Eldar on some physical and chemical properties of soil and vegetation under the floor (Park Chitgar Tehran), Year 9 (32): 6-15.
[10]. Safdari, V.R., Parsapazhouh, D., and Hemasi, A.H. (2005). A Dendrochronological evalution of the effects of air pollution on radial growth of  pine trees (Pinus eldarica) in Tehran. Journal of Environmental Science and Technology, (26);48-64.
[11]. Fritts, H. C. (1976). Tree Ring and Climate. Academic prees. London. 567 pp.
[12]. Safdari, V.R., Parsapazhouh, D., and Hemasi, A.H. (2005). A Dendroclimatological evalution of Pinus eldarica at three sites in Tehran. Journal of Agricultural Sciences, 11(2): 217-232.
[13]. http://www.climate-charts.com/Countries/Azerbaijan.html(15/06/2012).
[14]. Rinn, F., and Jakel, S. (1997). TSAP, Reference Manual. TSAP, Heidelberg, Germany.
[15]. Eckstein, D., and Bauch, J., (1969). Beitrag zur rationalisierung eines dendrochronologischen Verfahrens und zur analyse seiner aussagesicherheit. Forstwissenschaftliches Centralblatt, 88(1): 230-250.
[16]. Cook, R.E., and Holmes, R.L. (1999). Users manual for Program ARSTAN, Laboratory of tree-ring research, University of Arizona, United States of America.
[17]. Biondi, F., and Waikul, K. (2004). DENDROCLIM 2002: A C++ program for statistical calibration of climate signals in tree-ring chronologyies. Computers & Geosciences, 30: 303-311.
[18]. Huang, J., and Zhang, Q. (2007). Tree rings and climate for the last 680 years in Wulan area of northeastern Qinghai-Tibetan Plateau. Climate Change, 80: 369-377.
[19]. Drobyshev, I., Niklasson, M.,and Angelstam, P. (2003). Constrasting tree ring data with fire record in a Pine-dominated Landscape in the Komi Republic (Eastern European Russia): Recovering a Common Climate Signal. Silva Fennica, 38 (1). 43-53.
[20]. WeiGuo, S., YunXia, W., HongXin, S., and ZhaoHua, L. (2007). Response of tree-ring width to rainfall gradient along the Tianshan Mountains of Northwestern Chian. Chinese Science Bulletin, 52 (21): 2954-2962.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار