تعیین مناسبترین فاصلة کاشت کلن‌های موفق صنوبر در استان مرکزی براساس عملکرد تولید چوب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران.

2 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

10.22059/jfwp.2023.355489.1241

چکیده

فاصــلة کاشــت مناسـب تـوده، در تولیـد درختان خوش‌فرم، باکیفیت، دارای تنـة راسـت و کـم‌گره و نیز تأمین نیازهای چوبی اهمیـت ویـژه‌ای دارد. در این تحقیق تعداد پنج کلن موفق صنوبر گونة Populus nigra L.  که در آزمایش‌های سازگاری از عملکرد تولید چوب زیادی برخوردار بودند مورد آزمایش عملکرد تولید چوب در فواصل کاشت مختلف قرار گرفت. ابتدا از کلن‌های مذکور به تعداد کافی قلمه تهیه شده و در خزانه از آن‌ها نهال تولید شد. سپس از هر کلن به تعداد 81 اصله نهال یک‌ساله در سه فاصلة کاشت 2×3 و 2×2 و 2×1 متر و در سه تکرار در قالب طرح آماری بلوک‌های کاملاً تصادفی به‌صورت کرت‌های خرد شده کشت شد. پس از کاشت نهال‌ها، همه ساله در پایان فصل رویش، ویژگی‌های رویشی مانند قطر برابرسینه و ارتفاع کل اندازه‌گیری و سپس رویش جاری و رویش متوسط قطر، ارتفاع و حجم محاسبه شد. همچنین آماربرداری از خسارات ناشی از حملة آفات بر روی کلن‌های مورد بررسی به‌صورت مشاهده فراوانی ثبت گردید. نتایج تجزیة واریانس نشان داد که اثر متقابل فاصلة کاشت و کلن صنوبر برای متغیرهای رویشی حجم در هکتار و متوسط تولید از نظر آماری دارای اختلاف معنی‌دار می‌باشد. بیشترین مقدار رویش حجم در هکتار مربوط به کلن P.n.62/154 و کمترین آن در P.n.56/72 به‌دست آمده است. بیشترین میانگین عملکرد تولید چوب در هکتار در پایان سال سوم بعد از کاشت در فاصلة کاشت 2×1 متر و در کلن P.n.62/154 با مقدار 90/88 مترمکعب در هکتار وجود داشت. نتایج بررسی آفات نشان داد که کلن P.n. betulifolia 17/13 در فاصلة کاشت 2×3 متر با 18/52 درصد فراوانی بیشترین خسارت به آفات را داشت. کلن P.n.62/154 در فاصلة کاشت 2×1 متر با متوسط تولید 90/88 مترمکعب در هکتار و در سال برای بهره‌برداری کوتاه‌مدت و در فاصلة کاشت 2×2 متر با متوسط تولید 44/36 مترمکعب در هکتار و در سال برای بهره‌برداری میان‌مدت، برای استان مرکزی پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Determining the most suitable planting spacing for superior poplar clones in Markazi province based on wood production performance

نویسندگان [English]

  • Gholam Reza Goodarzi 1
  • Fatemeh Ahmadloo 2
  • Mohsen Calagari 2
1 Research Division of Natural Resources, Markazi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Arak, Iran.
2 Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
چکیده [English]

The proper spacing for planting stands is of special importance in producing well-shaped, high-quality trees with straight trunks and few knots, as well as in meeting wood production needs. In this study, the wood production performance of five successful clones of Populus nigra L. was tested at different planting spacings. Initially, a sufficient number of cuttings were obtained from the clones, and seedlings were produced in the nursery. Then, 81 one-year-old seedlings from each clone were planted at three different spacings (2×3, 2×2, and 2×1 m) and in three replicates with a randomized complete block design as split plots. Vegetative characteristics such as diameter at breast height (DBH) and total height were measured annually, and the current and average annual increments of DBH, height, and volume were calculated. The damage caused by Phloeomyzus passerinii Sign., Paranthrene tabaniformis Rott., and Monosteria unicostata (Muls & Rey) attacks was also recorded. The results showed a statistically significant difference in vegetative variables of volume per ha and average production among the different planting spacings and clones. The P.n.62/154 clone had the greatest increment in volume per ha, and the highest average yield of wood production per ha after three years was at a spacing of 2×1 m and in the P.n.62/154 clone. The P. n.62/154 clone at 2×1 m spacing is recommended for short-term exploitation and at 2×2 m spacing for medium-term exploitation. Pest investigation showed that the P. n. betulifolia 17/13 clone had the greatest damage to pests at a spacing of 2×3 m, with an 18.52% frequency. The P. n.62/154 clone at a planting spacing of 2×1 m with an average wood production of 90.88 m3 ha-1yr-1 for short-term exploitation and at a planting spacing of 2×2 m with an average wood production of 44.36 m3 ha-1yr-1 for medium-term exploitation are recommended in Markazi Province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Average production
  • Current increment
  • Planting density
  • Poplar plantation
  • Wood farming
[1]. Modir Rahmati, A., Panahi, P., Etemad, V., Aminpour, T., & Aghajani, A. (2018). Wood farming, a reliable and sustainable way to supply the wood of country. Journal of Iran Nature, 3(2): 62-76. (In Persian)
[2]. Sang, Y., Gao, P., Kang, X., & Zhang, P. (2021). Effect of initial planting density on growth traits and wood properties of triploid Chinese white poplar (Populus tomentosa) plantation. Forests, 12: 1676.
[3]. Alijanpour, A., Shafiei, A.B., & Latify, R. (2014). Effect of planting interval and soil type on qualitative and quantitative characteristics of poplar (Populus nigra) plantations in Diwandareh (Kurdistan province), western Iran. Journal of Forest Science, 60(3), 89-95.
[4]. Hemati, A., & Modir Rahmati, A.R. (1999). The most suitable spacing of Poplar clones North - IRAN (Gilan province). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 2(1): 53-78. (In Persian)
[5]. Hemati, A., and Modir Rahmati, A.R. (2005). Effects of spacing on yield of various clones of Populus nigra L. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 13(3), 343-352. (In Persian)
[6]. Birler, A.S. (1985). A study on yields from “I - 214” poplar plantations. Ministry of Forests Poplar and Fast-Growing Forest Trees Research Institute, Izmit, Turkey, 115 p.
[7]. Benomar, L., DesRochers, A., & Larocque, G.R. (2012). The effects of spacing on growth, morphology and biomass production and allocation in two hybrid poplar clones-growing in the boreal region of Canada. Trees, 26(3), 939-949.
[8]. Markovic, J., & Herpka, I. (1986). Poplars and willows in Yugoslavia. Poplar Research Institute, Novi Sad, Yugoslavia, 294 p.
[9]. Goodarzi, G.R., & Ahmadloo, F. (2022). Assessment of quantitative and qualitative characteristics of traditional poplar plantations production in Markazi province. Journal of Forests and Wood Products, 75(3), 201-216. (In Persian)
[10]. Statistical Center of Iran. (2019). Statistical Yearbook of Markazi Province, The first chapter - land and climate, 52 p. (In Persian)
[11]. Jafari Haghighi, M. (2003). Methods of soil analysis, sampling and important physical and chemical analysis with emphasis on theoretical and practical principles. Nedaye Zoha Publishing Co., Tehran, 240 p. (In Persian)
[12]. Goodarzi, Gh.R., Ahmadloo, F., & Choghaei, M. (2021). Investigation on adaptability and production performance of productive black poplar (Populus nigra L.) clones in the Markazi province, Iran. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 29(4), 363-376. (In Persian)
[13]. Faal-Khah, I., Ramezani Kakroudi, E., Alijanpour, A., and Shafiei, A.B. (2017). The effect of spacing on quantitative and qualitative characteristics of black poplar (Populus nigra L.). Journal of Forest Research and Development, 2(4), 337-351. (In Persian)
[14]. Fang, S., Xu, X., Lu, S., & Tang, L. (1999). Growth dynamics and biomass production in short-rotation poplar plantations: 6-year results for three clones at four spacings. Biomass and Bioenergy, 17(5), 415-425.
[15]. Tun, T.N., Guo, J., Fang, S., & Tian, Y. (2018). Planting spacing affects canopy structure, biomass production and stem roundness in poplar plantations. Scandinavian Journal of Forest Research, 33(5), 464-474.
[16]. Huijuan, B., Jialei, Z., Runzhe, Z., Lishui, N., & Lianjun, S. (2020). Effects of planting density and clone type on growth and wood volume of Populus tomentosa stands. Journal of Forest Research, 25(6), 444-449.
[17]. Asadi, F., & Calagari, M. (2021). Comparison of diameter and height growth of native and new non-native poplar clones in Chamestan Forest and Rangeland Research Station. Forest and Wood Products, 74(3), 321-330. (In Persian)
[18]. Thomas, D., Henson, M., Joe, B., Boyton, S., & Dickson, R. (2009). Review of growth and wood quality of plantation-grown Eucalyptus dunnii Maiden. Australian Forestry, 72(1), 3-11.
[19]. Zhang, Y., Tian, Y., Ding, S., Lv, Y., Samjhana, W., & Fang, S. (2020). Growth, carbon storage, and optimal rotation in poplar plantations: A case study on clone and planting spacing effects. Forests, 11, 842.
[20]. Heidari, S., Fathipour, Y., & Sadeghi, S.E. (2006). The effect of poplar stand density on the spatial distribution pattern of pests and their natural enemies in Karaj. Journal of Entomological Society of Iran, 26(1), 13-31. (In Persian)