اصلاح ویژگی‌های ساختاری توده‌های شاخه‌زاد بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) با استفاده از عملیات پرورشی تنک‌کردن در جنگل‌های استان لرستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان

2 دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیالن، صومعه سرا.

3 دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

چکیده

چکیده
در اغلب نقاط زاگرس، ساختار توده‌های شاخه‌زاد بلوط به‌دلیل عدم وجود تنوع در نیم‌رخ افقی و عمودی بسیار شکننده و ناپایدار است. هدف پژوهش پیش‌رو، ارزیابی اثرگذاری عملیات پرورشی بر شاخص‌های ساختاری توده‌های شاخه‌زاد بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در جنگل‌های چگنی شهرستان خرم‌آباد پس از 3 سال بود. پژوهش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار با چهار تیمار تنک‌کردن سبک، متوسط، سنگین که به‌ترتیب 10، 20 و 30 درصد از رویه زمینی در ارتفاع نیم‌‌متری جست‌گروه‌ها تنک شدند و تیمار چهارم به‌عنوان شاهد انجام شد. اندازه‌گیری متغیرهای کمی (قطر در ارتفاع نیم‌متری جست‌ها و ارتفاع غالب جست‌گروه) در انتهای فصل رویش سال اول پیش از اجرای عملیات تنک‌کردن انجام شد و در سال آخر تکرار شد تا مقادیر رویش محاسبه شود. برای بررسی تأثیر عملیات پرورشی بر شاخص‌های چیرگی و اختلاف ابعاد توده‌های مورد مطالعه، جست غالب و سه جست همسایه آن در هر جست‌گروه به‌تفکیک در تیمارهای مختلف انتخاب و متغیرهای کمی ارتفاع و قطر در ارتفاع نیم‌متری جست‌های غالب و همسایه اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که در اثر عملیات پرورشی، شاخص‌های چیرگی و اختلاف ابعاد (ارتفاع و قطر) جست‌ها در تیمار سنگین به‌طور معنی‌داری بیشتر از سایر تیمارها بود. مطالعه تأثیرپذیری سایر متغیرهای توده می‌تواند به شناسایی تیمار تنک‌کردن بهینه کمک کند. همچنین، این پژوهش به اهمیت مشخصه‌های ساختاری به‌عنوان ابزاری مناسب برای مدیریت توده‌‌های شاخه‌زاد بلوط در راستای کمک به پایداری آنها تأکید دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Modification of structural characteristics of coppice stands of Brant`s oak (Quercus brantii Lindl.) using tending operations in the forests of Lorestan Province

نویسندگان [English]

  • Dariush Mehdifar 1
  • Kambiz Taheri Abkenar 2
  • Mehdi Pourhashemi 3
  • Javad Soosani 4
1 Lorestan Agriculture and Natural resources Research Center
2 Associate Prof., Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, Guilan University, Someh Sara, I.R. Iran
3 Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
4 Corresponding author, Associate Prof., Department of Forestry, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Lorestan University, Khorramabad, Iran
چکیده [English]

In most parts of the Zagros, the structure of coppice oak stands is very fragile and unstable due to the lack of diversity in the horizontal and vertical profile. The aim of this study was to evaluate the effect of tending operations on the structural characteristics of Brant`s oak in Chegeni forests of Khorramabad, Lorestan province after 3 years. The study was conducted in a randomized complete block design with three replications with four treatments of light, medium and heavy thinning, which were thinned by 10, 20 and 30% of the basal area of the sprout-clumps, respectively, and the fourth treatment as a control. Measurements of quantitative variables were done. To investigate the effect of tending operations on dominance and dimension differentiation indices in the studied stands, the dominant and three neighboring sprouts in each sprout-clump were selected separately in different treatments and the quantitative characteristics of height and diameter of dominant and neighboring sprouts were measured. The results showed that due to tending operations, dominance and dimensional differences (collar height and diameter) indices of sprouts in heavy treatment were significantly higher than other treatments. Based on this, it can be concluded that heavy thinning treatment has been able to help improve the structure of the studied stands. Studying the effectiveness of other structural variables can help to identify the optimal thinning treatment. Also, this study emphasizes the importance of structural characteristics as a suitable tool for the management of oak coppice stands in order to help their sustainability.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dimension differentiation index
  • dominance index
  • sprout-clumps
  • thinning
  • Zagros forests
[1]. Sagheb Talebi, Kh., Sajedi, T., and Pourhashemi, M. (2014). Forests of Iran: a Treasure from the Past, a Hope for the Future. Springer, Dordrecht, 152p.
[2]. Mehdifar, D., Pourhashemi, M., and Karamian, R. (2014). Impact of thinning on quantitative characteristics of Brant`s oak (Quercus brantii Lindl.) in Khorram Abad Forests. Iranian Journal of Forests and Poplar Research, 22(2): 358-367.
[3]. Pourhashemi, M., Zandebasiri, M., and Panahi, P. (2015). Structural characteristics of oak coppice stands of Marivan Forests. Journal of Plant Research (Iranian Journal of Biology), 27(5): 766-776.
[4]. Pourhashemi, M. (2019). Tending operations; A solution to improve the structure of low-diameter coppice oak stands in Zagros forests. Iran Nature, 4(4): 13-17.
[5]. Cañellas, I., Del Río, M., Roig, S., and Montero, G. (2004). Growth response to thinning in Quercus pyrenaica Willd. coppice stands in Spanish central mountain. Annals of Forest Science, 61(3): 243-250.
[6]. Sipos, J., Hedl, R., Hula, V., Chudomelova, M., Kosulic, O., Niedobova, G., and Riedla, V. (2017). Patterns of functional diversity of two trophic groups after canopy thinning in an abandoned coppice. Folia Geobotanica, 52(1): 45-58.
[7]. Cabon, A., Mouillot, F., Lempereur, M., Ourcival, J.M., Simioni, G., and Limousina, J.M. (2018). Thinning increases tree growth by delaying drought-induced growth cessation in a Mediterranean evergreen oak coppice. Forest Ecology and Management, 409: 333-342.
[8]. Fani, B., Amani, M., Yousefi, B., and Mardani, F. (2014). Tending of young oak sprout-clumps in coppice forests of Marivan (First phase). Research Project, Research Institute of Forests & Rangelands, Tehran, 39p.
[9]. Mehdifar, D., Pourhashemi, M., and Karamian, R. (2016). Effect of thinning on growth of coppice Brant`s oak (Quercus brantii Lindl.) trees (Case study: Chegeni forest of Khorramabad). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 24(2): 356-365.
[10]. Khodakarami, Y., Pourhashemi, M., Khanhasani, M., Safari, H., and Pourreza, M. (2016). Effect of thinning on growth of Brant`s oak (Quercus brantii Lindl.) sprout- clumps in Kermanshah. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 24(1): 32-42.
[11]. Pastorella, F., and Paletto, A. (2013). Stand structure indices as tools to support forest management: an application in Trentino forests (Italy). Journal of Forest Science, 59(4): 159-168.
[12]. Alijani, V., Feghhi, J., and Marvie Mohadjer, M.R., )2012(. Investigation on the Beech and oak spatial structure in a mixed forest (Case study: Gorazbon district, Kheiroudkenar forest). Journal of Wood and Forest Science and Technology, 19(3): 175-188.
[13]. Gadow, K.V., Zhang, C.Y., Wehenkel, C., Pommerening, A., Corral-Rivas, J., Korol, M., Myklush, S., Hui, G.Y., Kiviste, A., and Zhao, X.H. (2012). Forest structure and diversity: 29-83. In: Pukkala, T., and von Gadow, K. (Eds.), Continuous Cover Forestry. 2nd Edition, Springer, Dordrecht, 296p.
[14]. Aguirre, O., Hui, G., Gadow, K.V., and Jimenez, J. (2003). An analysis of forest structure using neighborhood-based variables. Forest Ecology and Management, 183: 137-145.
[15]. Motz, K., Sterba, H., and Pommerening, A. (2010). Sampling measures of tree diversity. Forest Ecology and Management, 260(4): 1985-1996.
[16]. Szmyt, J., and Ceitel, J. (2011). Spatial and size diversity of trees in untended pine stands of different initial density. Sylwan, 155(11), 749-759.
[17]. Pilehvar, B., Mirazadi, Z., Alijani, V., and Jafari Sarabi, H. (2015). Investigation of hawthorn and maple's stands structures of Zagros forest using Nearest Neighbors Indices. Journal of Zagros Forests Research, 1(2): 1-14.
[18]. Meteorological Bureau at Lorestan province, 2019. Twenty-five years statistics of meteorological station of Khorramabad., 25p.
[19]. Pommerening, A. (2002). Approaches to quantifying forest structures. Forestry, 75(3): 305-324.
[20]. Modaberi, A., Soosani, J., Abrari Vajari, K., Khosravi, Sh., and Farhadi, P. (2016). The Survey of the structure of the central Zagros forests. Forest Strategical Approchment Journal, 3: 34-45.
[21]. Martin, D., Vazquez-pique, J., and Alejano, R. (2015). Effect of pruning and soil treatments on stem growth of holm oak in open woodland forests. Agroforestry Systems, 89: 599-609.