اثر تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی بر میزان شاخه‌زایی گیاه سرو چهارهزارسالۀ ابرکوه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان، یزد

2 استادیار گروه علوم باغبانی دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان یزد

3 استادیار گروه علوم خاک‌شناسی دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه یزد

چکیده

سرو ابرکوه (Cupressus sempervirens L. var. horizontalis(Mill) Gord) از قدیمی‌ترین سروها در سراسر جهان است. یکی از بهترین روش‌های نگهداری، حفظ و ازدیاد گیاهان در حال انقراض و کمیابی همچون این گیاه کشت‌ بافت آن است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر انواع تنظیم‌کننده‌های رشد سیتوکنینی، اکسین و شیرۀ نارگیل به‌تنهایی و به‌صورت ترکیبی بر میزان شاخه‌زایی گیاه بود. آزمایش‌ها در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تکرار به اجرا درآمد. ریزنمونه‌ها پس از ضدعفونی به‌منظور شاخه‌زایی در محیط کشت WPM تحت سه آزمایش بررسی شد: 1. تنظیم‌کننده‌های رشد (Kin، BA، TDZ و 2ip) در پنج سطح (0، 0/1، 0/5، 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر)؛ 2. اثر متقابل غلظت 0/1 میلی‌گرم در لیتر سیتوکنین‌ها (Kin، BA، TDZ و 2ip) با IBA (صفر و 0/01 میلی‌گرم در لیتر)؛ 3. شیرۀ نارگیل (صفر و 50 میلی‌لیتر + 0/05 میلی‌گرم در لیتر IBA). براساس نتایج، تعداد شاخه در محیط کشت‌های حاوی 1 میلی‌گرم در لیتر BA و نیز 1/0 و 1 میلی گرم در لیتر 2ip افزایش یافت. افزودن 0/01 میلی‌گرم در لیتر IBA به محیط کشت‌های حاوی Kin، TDZ و BA تعداد شاخه را افزایش داد، درحالی ‌که سبب کاهش طول شاخساره شد. استفاده از شیرۀ نارگیل به‌طور معنی‌داری تعداد شاخه را افزایش و طول آن را کاهش داد. برای ریشه‌زایی از محیط کشت‌های WPM، SH، LS با تیمارهای مختلف استفاده شد که تنها در محیط کشت WPM حاوی 2 میلی‌گرم در لیتر Kin ریشه حاصل شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Plant growth regulators on shoot induction of four thousand years old Abarkooh cypress

نویسندگان [English]

  • M. Ghaedi 1
  • M. Dehestani-Ardakani 2
  • K. Kamali Aliabad 3
1 MSc student, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture & Natural Resources, Ardakan University, Ardakan, Yazd
2 Assistant Professor, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture & Natural Resources, Ardakan University, Ardakan, Yazd
3 Assistant Professor, Department of Soil Science, Faculty of Natural Resources, Yazd University, Yazd
چکیده [English]

Abarkooh cypress (Cupressus sempervirens L. var. horizontalis(Mill) Gord) is one of the oldest cypresses in the world. Tissue culture is a method for saving and propagation of endangered and rare plants such as this cypress. This study aims at investigating the effects of different cytokinins and auxin plant growths regulators and coconut milk on micropropagation of plant. Experiments were performed as completely randomized design with six replicates. After sterilization for proliferation, explants were cultured in WPM medium culture by different treatments consisted of 1. Plant growth regulators (Kin, BA, TDZ and 2ip) at concentrations of (0, 0.1, 0.5, 1 and 2 mg/l) 2. Interaction effect of 0.1 mg/l cytokinins (Kin, BA, TDZ and 2ip) with IBA (0 and 0.01 mg/l) and 3. Coconut milk (0 and 50 ml) + 0.05 mg/l IBA. According to the results the number of shoots in culture media contained 1 mg/l BA and 0.1 and 1 mg/l 2ip increased. Addition of 0.01 mg/l IBA on culture media contained kin, TDZ and BA increased the number of shoots, but decreased the shoot length. Using coconut milk significantly increased the number of shoots and decreased their length. For root induction different media cultures of WPM, SH and LS with different hormonal treatments was used and only in WPM medium culture contained 2 mg/l kin root was obtained.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Benzyladenine
  • propagation
  • Tidiazouron
  • Micropropagation
  • in vitro
  • Kinetin