تنوع زیستی و کلنیزاسیون قارچ‌های میکوریز آربوسکولار با برخی گونه‌های جنگلی زاگرس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، گروه علوم جنگل، دانشگاه ایلام

2 دانشیار گروه علوم جنگل، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ایلام

3 استادیار گروه جنگلداری، دانشکدۀ محیط زیست و منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیای بهبهان

4 استادیار گروه علوم جنگل، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ایلام

چکیده

این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع‌ زیستی قارچ‌های میکوریزی همزیست با برخی از گونه‌های درختی و درختچه‌ای در رویشگاه‌های شهرستان ایلام انجام گرفت. بدین منظور از هرکدام از گونه‌های ارغوان، آلبالوی وحشی، بادام برگ‌سنجدی، دافنه، شن، زالزالک، کیکم و وامچک، به‌طور تصادفی چهار نمونۀ ترکیبی خاک به‌همراه ریشه از عمق 30-0 سانتی‌متری برداشت شد؛ سپس مطالعات قارچ و خاک روی این نمونه‌ها انجام گرفت. در مجموع 42 گونۀ قارچی متعلق به 13 جنس متفاوت در ریزوسفر این درختان شناسایی شد. کلنیزاسیون ریشه بین 34/97 درصد در بادام برگ‌سنجدی تا 99/90 درصد در وامچک و میانگین تراکم جمعیت اسپور در هر گرم خاک، بین 8 عدد در گونۀ وامچک تا 33 عدد در گونه زالزالک متغیر بود. بررسی شاخص‌های تنوع زیستی نیز نشان داد که قارچ‌های همزیست با گونه‌های درختی از نظر غنا با هم اختلافی ندارند، ولی از نظر شاخص تنوع شانون- وینر، سیمپسون و یکنواختی پایلو، اختلاف معنی‌داری وجود داشت. به‌طوری‌ که قارچ‌های همزیست با گونۀ شن و وامچک به‌ترتیب بیشترین تنوع شانون وینر و قارچ‌های همزیست با گونۀ کیکم و شن، بیشترین شاخص یکنواختی را داشتند. گونه‌های شن، کیکم، آلبالوی وحشی، ارغوان، بادام برگ‌سنجدی و وامچک از نظر تنوع سیمپسون قارچ‌های میکوریزی در یک گروه قرار گرفتند. تنوع زیاد قارچ‌های میکوریز در این تحقیق می‌تواند نشان‌دهندۀ وجود تنوع زیستی زیاد خاک باشد. گونه‌های شن، کیکم و بادام برگ‌سنجدی تنوع زیستی قارچ‌های میکوریزی بیشتری داشتند که به‌علت بیشتر بودن عناصر غذایی و حاصلخیزی خاک در زیراشکوب آنهاست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Biodiversity and colonization of arbuscular mycorrhizal fungi with some species of zagros forest

نویسندگان [English]

  • N. Jafareiyan 1
  • J. Mirzaei 2
  • M. Moradi 3
  • M. Heydari 4
1 M.Sc. Student, Department of Forest Science, Faculty of Agriculture, University of Ilam, Ilam, I.R. Iran.
2 Assoc. Prof., Department of Forest Science, Faculty of Agriculture, University of Ilam, Ilam, I.R. Iran.
3 Assist. Prof., Department of Forestry, Faculty of Natural Resources and Environment, Behbahan Khatam Al-Anbia University of Technology, I.R. Iran.
4 Assist. Prof., Department of Forest Science, Faculty of Agriculture, University of Ilam, I.R. Iran.
چکیده [English]

This study was conducted to recognize diversity of arbuscular mycorrhizal fungi )AMF) with some tree and shrub species of sites in Ilam province. For this purpose, four soil and root samples were colected from the depth of 0-30 cm in the rhizosphere of Cercis griffithii, Cerasus microcarpa, Amygdalus alaeagnifolia, Daphne mucronata, Lonicera nummularifolia, Crataegus pontica, Acer monspessulanum and Amygdalus arabica for soil analysis and AMF spore extraction. In total, 42 species of mycorrhizal fungi belonged to 13 genera were identified. The root colonization percentage varied from 34.97% in A. alaeagnifolia, to 99.90% in A. arabica. Also,spore density ranged soil from eight in A. arabica to 33 g -1 in C. pontica. Mycorrhizal fungi biodiversity indices showed no significant difference for richness in studied plant species. While Shannon-Weiner index of diversity (Hʹ), Simpson index of diversity and evenness were significantly different among studied tree species. The highest Shannon-Weiner index of diversity (Hʹ) values belonged to the L. nummularifolia and A. arabica respectively. Furetheremore, the highest Pailo evenness index value belonged to the A. monspessulanum and L. nummularifolia. AMF Simpson index of diversity for L. nummularifolia, A. monspessulanum, C. microcarpa, C. griffithii, A. alaeagnifolia and A. arabica were classified in one group. The high valued of AMF diversity could reperesnt a high level of soil diversity in the current studied sites. The higher level of AMF diversity in L. nummularifolia, A. monspessulanum and A. arabica rizhosphere can be explaned by the more soil nutrient element and productivity of mentioned species.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arbuscular mycorrhiza
  • Symbiotic
  • Tree species and shrubs
  • Zagros Forest
نشریه جنگل و فرآورده های چوب
دوره 71، شماره 1
خرداد 1397
صفحه 35-47

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار