نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1
استادیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
2
استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی
3
دانشجوی دکتری علوم جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
اثر سه توده توسکای ییلاقی، افراپلت و زربین با سن 28 سال و همچنین عرصه فاقد پوشش بر پایداری خاکدانه و مواد آلی ذره‌ای خاک در جنگل دارابکلای ساری بررسی شد. در هر یک از عرصه‌ها، شش نمونه خاک سطحی با دو عمق 10-0 و 20-10 سانتی‌متری، در مجموع 12 نمونه از هر عرصه، برای تجزیه آزمایشگاهی برداشت شد. به‌منظور بررسی تفاوت یا نبود تفاوت در مقادیر مشخصه‌های مختلف خاک در ارتباط با نوع پوشش‌های جنگلی و عمق خاک از آزمون تجزیه واریانس دوطرفه در قالب طرح فاکتوریل استفاده شد. نتایج بیانگر تغییرپذیری مشخصه‌های فیزیکی و شیمیایی و زیستی خاک شامل جرم مخصوص ظاهری، بافت، رطوبت، pH، هدایت الکتریکی، آهک، کربن، نیتروژن، عناصر غذایی قابل جذب، تعداد و زی‌توده کرم‌های خاکی در سطح عرصه‌های بررسی‌شده بوده است. براساس یافته‌های این پژوهش، جنگلکاری سبب افزایش درصد پایداری خاکدانه، مقدار کربن و نیتروژن آلی ذره‌ای در هر دو عمق مورد بررسی شده است. لایه‌های بالایی و پایینی خاک تحت توده توسکای ییلاقی دارای بیشترین مقادیر مشخصه‌های پایداری خاکدانه (79/3 و 82/4 درصد)، کربن آلی ذره‌ای (4/24 و 3/56 گرم بر کیلوگرم) و نیتروژن آلی ذره‌ای (0/45 و 0/4 گرم بر کیلوگرم) بود و کمترین مقادیر این مشخصه‌ها به‌ترتیب با 50/54 و 52/76 درصد، 1/98 و 1/48 گرم بر کیلوگرم، 0/22 و 0/16 گرم بر کیلوگرم در عرصه فاقد پوشش مشاهده شد. نتایج بیانگر آن است که جنگلکاری با گونه توسکای ییلاقی، سبب پایداری خاکدانه و تقویت مواد آلی ذره‌ای خاک شده و برای احیای عرصه‌های جنگلی تخریب‌یافته پیشنهاد می‌شود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Variability analysis of aggregate stability and soil organic matter fractions in pure forest stands
نویسندگان [English]
-
Y. Kooch
1
-
K. Haghverdi
2
-
M. Bayranvand
3
1
Assist. Prof., Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University, I.R. Iran
2
Assist. Prof., College of Agriculture and Natural Resources, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, I.R. Iran
3
Ph.D Candidate, Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University, I.R. Iran
چکیده [English]
After 28 years, the effects of Alnus subcordata (AS), Acer insigne (AI), Cupressus sempervirens (CS) plantations and also bare land on soil aggregate stability and particulate organic matter (POM) were studied in Darabkola forest located in Sari, Iran. In each stand, six soil profiles were sampled at depths of 0-10 and 10-20, resulting in 12 soil samples for each stand. The samples were transferred to laboratory for analysis. The soil properties were analyzed by using two-way analysis (ANOVA) procedure, treating forest stands and soil depths as factors with interaction. Results are indicating that the variability of soil physico-chemical and biological properties, i.e., bulk density, texture, moisture, pH, EC, lime, carbon (C), nitrogen (N), available nutrient, earthworms density/biomass, in different studied areas. According to our data, the plantation increased aggregate stability, POM-C and POM-N in both of depths. The upper and lower layers of soil had the highest amounts of soil aggregate stability (79.3 and 82.4 %), POM-C (4.24 and 3.56 g/kg) and POM-N (0.45 and 0.4 g/kg) under the AS forest stand. The least values of these characters were found under bare lands (50.54 and 52.76 %, 1.98 and 1.48 g/kg, 0.22 and 0.16 g/kg, respectively). Results showed that the planting of AS trees improved aggregate stability and POM and it is recommended for rehabilitation of degraded forest areas.
کلیدواژه‌ها [English]
-
Broad-leaved
-
Needle-leaved
-
Wet aggregate
-
POM-C
-
POM-N
)