ویژگی‌های مورفولوژیکی درختان کهنسال در جنگل‌های هیرکانی (مورد مطالعه: بخش‌های پاتم و نم‌خانه، جنگل خیرود)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

2 استاد گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

3 استادیار گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

4 دانشجوی دکتری جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش، ارزیابی مشخصات کمّی و کیفی درختان کهنسال، شامل اندازه‌گیری قطر برابر سینه، ارتفاع کل، ضریب قدکشیدگی، ارتفاع تنه، طول تاج، ارتفاع گورچه، سطح پوشش تاجی درخت، وضعیت تاج (سلامت، شادابی و تقارن) و وضعیت تنه (پوسیدگی، سلامت، شاخه‌دوانی، شکل و کیفیت) در دو بخش پاتم و نم‌خانة جنگل آموزشی- پژوهشی دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع در نوشهر است. بر اساس نظر کارشناسان، قطر برابر سینه معیار شناسایی درختان کهنسال تعیین و برای هر گونه حداقل قطر انتخاب شد. به دلیل نادر بودن، همچنین پراکندگی زیاد این درختان، از روش بدون پلات در مناطقی با شیب کمتر از 60 درصد استفاده شد. 49 پایه درخت کهنسال از هشت گونه شناسایی شد. بلندمازو بیشترین میانگین قطر برابر سینه و ارتفاع و نیز بیشینة این پارامترها را به خود تخصیص داد. میانگین‌های ضریب قدکشیدگی 2/20، درصد ارتفاع نسبی تنه 7/42، طول نسبی تاج 3/57 درصد، ارتفاع نسبی گورچه 4/4 درصد و مساحت پوشش تاجی 325 مترمربع به دست آمد. 88 درصد درختان کهنسال دارای تاج سالم، 59 درصد دارای شادابی تاج خوب، 39 درصد دارای تاج نامتقارن، 45 درصد فاقد پوسیدگی تنه، 59 درصد تنة این درختان درون‌تهی، حدود نصف درختان در کلاسة پرشاخه، 45 درصد درختان فاقد تنة واحد و بیش از دوسوم درختان از نظر کیفیت تنه در طبقة متوسط و ضعیف قراردارد. پژوهش انجام شده اولین گام برای حفاظت این درختان از طریق شناسایی و معرفی آن‌ها در جنگل‌های شمال کشور به شمار می‌آید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Morphological characteristics of old trees in hyrcanian forest (Case study: Pattom and Namkhaneh districts, Kheyrud)

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Azaryan 1
  • Mohammad Reza Marvie Mohadjer 2
  • Vahid Etemaad 3
  • Anoushirvan Shirvany 3
  • Seyed Mohammad Moein Sadeghi 4
1 M.Sc. Student of Silviculture and Forest Ecology, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran
2 Professor, Forestry and Forest Economic Department, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran
3 Assistant Professor, Forestry and Forest Economic Department, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran
4 Ph.D. Student of Silviculture and Forest Ecology, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran
چکیده [English]

The aim of study was to evaluate qualitative and quantitative characteristics of old trees in Pattom and Namkhaneh districts in the Nowshahr, Northern Iran. The trees quantitative characteristics of DBH, total height, slenderness coefficient, trunk height, crown length, buttress height, and canopy cover area and qualitative characteristics of crown and trunk, i.e., health, vitality, and concurrent, decay, health, branching system, form, and quality were measured. DBH was regarded as a criterion for identification of old trees, hence, the minimum DBH was considered for each species. Non-plot method was used in the regions with slopes lower than 60%. Full forest inspection showed 49 individual old trees composed of eight tree species. Quercus castaneifolia had the absolute maximum and maximum average of DBH, as well as the maximum height. The mean values of the slenderness coefficient, trunk relative height, crown relative length, buttress relative height, and canopy cover area were 20.2, 42.7%, 57.3%, 4.4%, and 325 m2, respectively. The mean values of the healthy crown, good condition of crown vitality, in-concurrent of crown, trunk without any decay, and cavity of trunk averaged 88%, 59%, 39%, 45%, 59, respectively. Forty five percent of old trees had no single trunk and two-third of them was categorized as middle and poor classes. This research was the first of its kind to address and introduce old trees in the natural Hyrcanyan forests of northern Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • diameter at breast height
  • height
  • morphological characteristics
  • Northern Iran

مراجع

 
[1]. Spies, T.A., and Franklin, J.F. (1996). The Diversity and Maintaince of Old-growth Forest. Oxford University Press, New York, 778 p.
[2]. Spies, T.A. (2004). Ecological concepts and diversity of old-growth forests. Journal of Forestry, 102: 14-20.
[3]. Ali-Ahmad Korori, S., Shirvany, A., Khoshnevis, M., Matinzadeh, M., Imani, G., Shabestani, SH., and Valipour Kahrud, H. (2011). Long Lived Trees of Yazd Province. Niak Press, 188 p.
[4]. Marvie Mohadjer, M.R. (2011). Silviculture, University of Tehran, Tehran Press, 418 p.
[5]. Azaryan, M. (2013). Relationship between silvicultural characteristics of long-lived trees and site factors in Kheyrud Forest. MSc. thesis, Department of Forestry and Forest Economics, University of Tehran, Karaj, 145 p.
[6]. Khorasani, N.A., Marvie Mohadjer, M.R., and Kohandel, A. (2004). Old Trees. Green Space Symposium, Tehran Parks & Green Space Organization, 14-19.
[7]. Parish, R., and Antos, J.A. (2006). Slow growth, long-lived trees, and minimal disturbance characterize the dynamic of an ancient, montane forest in coastal British Columbia. Forest Research, 36: 2826-2838.
[8]. Woods, K.D. (2000). Dynamics in late-successional hemlock-hardwood forests over the three decades. Ecology, 81: 110-126.
[9]. Henbo, Y., Itaya, A., Nishimura, N., and Yamamoto, S.I. (2004). Long-term canopy dynamics in a large area of temperate old-growth beech (Fagus crenata) forest: analysis by aerial photographs and digital elevation models. Journal of Ecology, 92: 945-953.
[10]. Luyssaert, S., Schulz, E.D., Börner, A., Knohl, A., Hessenmöllen, D., Law, B.E., Ciais, P., and Grace, J. (2008). Old-growth forests as global carbon sinks. Nature, 455: 213-215.
[11]. Parviainen, J. (2005). Virgin and natural forests in the temperate zone of Europe. Swiss Federal Institute for Forest. Snow and Landscape, 79: 9-18.
[12]. Kucbel, S., Saniga, M., Jaloviar, P., and Vencurik, J. (2012). Stand structure and temporal variability in old-growth beech-dominated forests of the northwestern Carpathians: A 40-years perspective. Forest Ecology and Management, 264: 125-133.
[13]. Sefidi, K. (2012). Late succesional stage dynamics in natural oriental beech (Fagus orientalis Lipsky.) stands, Northern Iran. PhD Thesis, Department of Forestry and Forest Economics, University of Tehran, Karaj, 150 p.
[14]. Moradi, M., Marvie Mohadjer, M.R., Zobeiri, M., and Omidi, A. (2010). Morphological characteristics and health of beech trees by diameter more than one meter (case study, Guilan province). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 18(1): 46-58.
[15]. Weisberg, P.J., and Ko, D.W. (2012). Old tree morphology in singleleaf pinyon pine (Pinus monophylla). Forest Ecology and Management, 263: 67-73.
[16]. Ludwig, J.A., and Reynolds, F.J. (1988). Statistical Ecology: A Primer in Methods and Computing. John Wiley and Sons, 337 p.
[17]. Moradi, M. (2008). Morphological characteristics and health of beech trees by diameter more than one meter in Hyrcanian Forest (case study, Guilan province). MSc. Thesis, Department of Forestry and Forest Economics, University of Tehran, Karaj, 60 p.
[18]. Marvie Mohadjer, M.R. (1976). Evaluation of qualitative characteristics of Fagetum stands, Northern Iran. Journal of Faculty of Natural Resources, 34: 77-96.
[19]. Akhavan, R., and Namiranian, M. (2007). Slenderness coefficient of five major tree species in the Hyrcanian forest of Iran. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 15(2): 165-180.
[20]. Ranius, T., Niklasson, M., and Berg, N. (2009). Development of tree hollows in pedunculate oak (Quercus robur). Forest Ecology and Management, 257: 303-310.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار