2024-03-29T19:29:22Z
https://jfwp.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=4549
نشریه جنگل و فرآورده های چوب
J. For. Wood Prod.
5052-2008
5052-2008
1392
66
1
میزان تغییرات ترکیبات ثانویه تحت تنش خشکی در نهالهای بلوط برودار، دارمازو و ویول
مونا
نظری
رقیه
ذوالفقاری
پیام
فیاض
تولید ترکیبات ثانویه در برابر تنشهای محیطی بهعنوان سدی دفاعی است. این موارد عمدتاً ترکیبات فنولی ازجمله اسیدهای فنولی، تاننها و لیگنین هستند. در تحقیق حاضر، سه گونة بلوط زاگرس (برودار، دارمازو و ویول) تحت تنش خشکی آزمایش شد. برای این منظور، نهالها بدون اینکه در گلدان مطالعهای انجام شود و در شرایط کاملاً یکسان و در فضای باز کاشته شدند. سپس، زمانیکه نهالها چهارماهه بودند، آبیاری قطع شد تا خاک گلدانها بهتدریج به ظرفیت مزرعهای 70% (تیمار ضعیف)، 50% (تیمار متوسط) و 30% (تیمار شدید) طی پانزدهروز رسیدند. پس از برداشت نهالها در هر مرحله از آزمایش، ذیتودة کل و میزان ترکیبات ثانویة مختلف (فنول کل، تانن کل، تانن متراکم) برگ نهالها اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی، میزان ذیتوده را بهطور معنیداری کاهش داد. نتایج ترکیبات ثانویة مختلف در گونههای مختلف نیز نشان داد که تنها تانن کل گونة بلوط ایرانی در معرض تنش خشکی ضعیف با کنترل تفاوت معنیداری داشت. همچنین در تنش خشکی شدید نیز تانن متراکم و فنول کل نسبت به کنترل در هر سهگونه تغییر افزایشی غیرمعنیدار داشت؛ اما میزان تانن کل تحت تنش خشکی شدید نسبت به کنترل تنها در گونة برودار بهطور قابلتوجهی بیشتر بود. همچنین درصد زندهمانی گونة برودار نیز از دو گونة دیگر بالاتر بود؛ بنابراین، بهنظر میرسد که یکی از مکانیسمهای مؤثر در مقاومت به خشکی افزایش میزان تانن کل باشد که در گونة برودار مشاهده شد و سبب حفظ زندهمانی بالاتر در این گونه شد.
بلوط
ترکیبات ثانویه
تنش خشکی
ذیتوده
2013
03
21
1
14
https://jfwp.ut.ac.ir/article_35337_ae7705fd3aec3be59a8c62120988470f.pdf
نشریه جنگل و فرآورده های چوب
J. For. Wood Prod.
5052-2008
5052-2008
1392
66
1
برهمکنش آثار تنش خشکی و پوسیدگی ریشۀ فوزاریومی در برخی ویژگیهای مورفوفیزیولوژیک نهالهای کُنار
نجمه
نجات
رضا
مستوفی زاده قلمفرسا
حسین
صادقی
شاهرخ
زندپارسا
سید رشید
فلاح شمسی
کُنار (Ziziphus spina-christi) درختی جنگلی است که در نواحی خشک و نیمهخشک آسیا و افریقا رشد میکند و بومیان بهطور گسترده از میوهها، برگها، پوست، و چوب آن استفاده میکنند. از سال 1387 مرگ تعداد زیادی از نهالهای کُنار با علایم پوسیدگی در ریشه در نهالستانهای کازرون و لامرد در استان فارس مشاهده شد. عامل بیماری ضمن حمله به ریشهها سبب تغییر رنگ و نکروز پوست داخلی و چوب در محل طوقه میشود. با کشت بافتهای تغییررنگیافته (ریشه و طوقه) روی محیط کشت عصارة سیبزمینیـآگار جدایههای قارچ Fusarium oxysporumجدا شد و بیماریزاییِ گونة فوق با استفاده از اصول کخ به اثبات رسید. از آنجا که کُنار در مناطق خشک نهالکاری میشود و بیماریِ مرگ نهال ناشی از پوسیدگی ریشه نیز در این مناطق شایع است، برهمکنش تنش خشکی و عامل بیماریزا در آلودگی ریشههای این گیاهان مطالعه و بررسی شد. بهمنظور بررسی اثر متقابل سطوح مختلف تنش خشکی و عامل بیماریزا، مطالعهای بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار شامل تیمارهای دورآبیاری (دو، سه، پنج، و هشت روزه) و قارچ F. oxysporum تحت شرایط گلخانه انجام گرفت و برخی ویژگیهای مورفوفیزیولوژیک نهالها، مانند ارتفاع، تعداد برگ، و طول و پهنای برگ، بررسی شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان میدهد که عکسالعمل رشدی کُنار در مقایسه با تنشهای خشکی اعمالشده به سطوح خشکی بستگی دارد. همچنین، کاهش ارتفاع و تعداد برگ در هر گیاه در برهمکنش F. oxysporum و تنش خشکی بیش از 50 درصد مشاهده شد.
کُنار
Fusarium oxysporum
پوسیدگی ریشه
بوتهمیری
تنش خشکی
2013
03
21
15
26
https://jfwp.ut.ac.ir/article_35338_791014304d78757cd118f4195c3743e2.pdf
نشریه جنگل و فرآورده های چوب
J. For. Wood Prod.
5052-2008
5052-2008
1392
66
1
تعیین حداقل سطح مناسب بررسی الگوی پراکنش مکانی برودار (Quercus brantii Lindl.) در توده های کمتر دخالتشده جنگلهای مریوان با استفاده از تابع K رایپلی
سیده پریسا
باتوبه
رضا
اخوان
مهدی
پورهاشمی
هادی
کیادلیری
جنگلهای ناحیۀ رویشی زاگرس امروزه بهعلت قطع بیرویه و چرای مفرط غالباً به حالت مخروبه درآمدهاند، ولی بااینحال هنوز میتوان مناطقی را یافت که بهدلایل گوناگونی، چون دور از دسترسبودن یا مقدسبودن، کمتر تخریب شدهاند. از این مناطق میتوان بهعنوان مناطق شاهد یا الگو در مدیریت و برنامهریزی سایر مناطق جنگلی استفاده کرد. در این پژوهش به نحوة پراکنش درختان در سطح افق (الگوی مکانی)، که از ویژگیهای شاخص تودههای جنگلی است، و نیز تعیین حداقل سطح مناسب برای بررسی آن، پرداخته شده است. بدینمنظور سه سطح یکهکتاری جنگلی به ابعاد 100 ´100 متر در سه منطقۀ کمتردخالتشده (قبرستان) در اطراف شهرستان مریوان انتخاب شدند که گونة غالب آنها برودار بود. در داخل هر یک از این سطوح یکهکتاری، سه سطح مربعشکل دیگر بهترتیب با مساحتهای 25/0، 5/0، و 75/0 هکتار بهصورت تودرتو اجرا شد. سپس، موقعیت مکانی کلیۀ درختان در داخل قطعات یکهکتاری بهروش فاصلهـآزیموت تعیین و الگوی پراکنش مکانی درختان با استفاده از تابع K رایپلی بهتفکیک قطعات مختلف بررسی شد. نتایج نشان داد که الگوی پراکنش مکانی درختان جز برای سطح 25/0 هکتار، کپهای، و حداقل سطح مناسب برای این بررسی، 5/0 هکتار است.
الگوی مکانی
حداقل سطح مناسب
زاگرس
تابع K رایپلی
تودة کمتردخالتشده
مریوان
2013
03
21
27
38
https://jfwp.ut.ac.ir/article_35339_3f908ae4c21cd769b2a7e5864f90077f.pdf
نشریه جنگل و فرآورده های چوب
J. For. Wood Prod.
5052-2008
5052-2008
1392
66
1
دلایل تخریب جنگل: بررسی مدلهای ذهنی کارشناسان منابع طبیعی و مردم محلی با استفاده از روش پویاییهای سیستم
محمد
عواطفی همت
تقی
شامخی
محمود
زبیری
داوودرضا
عرب
محمود
قاضی طباطبایی
مدلهای ذهنی چارچوبهای مرجعیاند که افراد براساس آنها جهان را تأویل و تفسیر میکنند. در این مقاله مدلهای ذهنی دو گروه اصلی از ذینفعان جنگل، یعنی 1. کارشناسان سازمان جنگلها و 2. دامداران محلی در حوزة آبخیز شمارة 35 جنگلهای شمال، درمورد علل تخریب جنگل بررسی شده است. دادههای لازم از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته با اعضای هر یک از دو گروه مذکور بهدست آمده است. نتایج مصاحبهها در قالب رهیافت پویاییهای سیستم مفهومسازی شده و مدلهای ذهنی هر یک از دو گروه بهصورت نمودارهای علت و معلولی بهدست آمده است. بررسی مدلهای ذهنی این دو گروه نشاندهندة این است: هر یک از دو گروهِ مذکور، دیگری را عامل تخریب جنگل میداند و ارتباطی بین فعالیتهای خود و تخریب جنگل و جایی برای تجدید نظر در اقدامات خود متصوّر نیست. کارشناسان سازمان جنگلها، فعالیتهای طرحهای جنگلداری، از جمله بهرهبرداری را در راستای بهبود کمیّت و کیفیت توده، و فعالیتهای دامداری سنتی را سبب تخریب جنگل میدانند. دامداران محلی نیز فعالیتهای مجریان طرحهای جنگلداری در قالب بهرهبرداری از جنگل را عامل تخریب جنگل میدانند و ارتباطی بین حضور دام در جنگل و تخریب آن قائل نیستند. برگزاری دورههای آموزشی در زمینۀ اهداف طرحهای جنگلداری، برای روستاییان و دامداران و ارتقای ظرفیت و توان کارکردن با مدلهای ذهنی مبتنی بر سیاستها و تصمیمگیریها، برای کارشناسان ادارة جنگلها در ایجاد فضای مساعد برای درک اهداف و اولویتهای هر یک از دو گروه ذینفع و بهبود مدلهای ذهنی آنها میتواند در رسیدن به درک مشترکی از هدف مدیریت جنگل سودمند باشد.
مدلهای ذهنی
پویاییهای سیستم
نمودارهای علت و معلولی
بازخور
تخریب جنگل
لیرهسر
2013
03
21
39
54
https://jfwp.ut.ac.ir/article_35340_0efb36e8d7a883c1a8cbec0de4864021.pdf
نشریه جنگل و فرآورده های چوب
J. For. Wood Prod.
5052-2008
5052-2008
1392
66
1
ارزیابی آثار تیمارهای S کوبی و پارافین در اندازه ترک مقاطع گردهبینه گونههای راش ، توسکا و ممرز
رامین
نقدی
امیر حسین
فیروزان
جواد
ترکمن
جابر
حسینی
اسماعیل
قجر
عقیل
مرادمند جلالی
در این تحقیق تأثیر دپوی گردهبینه در افزایش طول و عرض ترکهای مقطع گردهبینه و تأثیر تیمارهای S کوبی و پارافین در جلوگیری از افزایش طول و عرض ترکهای مقطع گردهبینۀ گونههای راش، ممرز، و توسکا بررسی شده است. بدینمنظور، بهطور تصادفی، از هر گونه، 75 گردهبینه انتخاب شد، که 25 گردهبینه به تیمار S کوبی، 25 گردهبینه به تیمار پارافین، و 25 گردهبینۀ برجامانده به تیمار شاهد اختصاص داده شد. طول و عرض ترکهای اصلی مقاطع گردهبینه در دو مرحله با فاصلۀ زمانی 20 روز به کمک کولیس اندازهگیری شد. برای آنالیز نتایج از طرح تصادفی و آزمون t جفتی، و برای مقایسۀ میانگینها در سطح 5 درصد از آزمون دانت T3، استفاده شده است. نتایج نشان داد، که در بین سه گونه، حساسیت راش به افزایش طول و عرض ترک از همه بیشتر، و گونۀ توسکا از همه کمتر، و تأثیر S کوبی در جلوگیری از افزایش طول و عرض ترک از تیمار پارافین بیشتر است و در اکثر موارد تفاوت معنیداری بین دو مرحلۀ برداشت در طول و عرض ترکها مشاهده نشده است.
تیمار S
پارافین
طول ترک
عرض ترک
دپو
گردهبینه
2013
03
21
55
68
https://jfwp.ut.ac.ir/article_35341_8cfb37aa0dce4240376f6784c0e58357.pdf
نشریه جنگل و فرآورده های چوب
J. For. Wood Prod.
5052-2008
5052-2008
1392
66
1
مقایسه آناتومی چوب گونة اوجا (Ulmus carpinifolia Borkh.) بومی گرگان و کمیجان
رضا
اولادی
حامد
متینی بهزاد
زهرا
شریفی
عباس
معصومی
بررسی و مقایسه آناتومی چوب و مرفولوژی الیاف درختان اوجا رشد یافته در مناطق گوناگون جغرافیایی علاوه بر معرفی ویژگیهای بافت چوبی این گونه برای دستهبندی و تمایز بین آنها، به فهم چگونگی تغییرات آناتومی چوب این گونه در پاسخ به شرایط مختلف اقلیمی کمک خواهد کرد. در این پژوهش برخی ویژگیهای آناتومی چوب و الیاف درختان اوجا (Ulmus carpinifolia Borkh.) بومی ایران در دو منطقة گرگان و کمیجان (استان مرکزی) مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که درختان این دو رویشگاه در عین پیروی از ویژگیهای کلی و بارز آناتومی چوب جنس نارون، دارای مشخصههای منحصربه فردی نیز میباشند که برخی از آنها مانند وجود ضخامت مارپیچی ظریف در برخی آوندهای چوب بهاره نمونههای کمیجان و اشعههای جوشخورده در نمونههای گرگان برای نخستین بار است که در مورد این گونه گزارش میشود. علاوه بر این، نمونههای کمیجان دارای حلقههای رویشی نازکتری بوده و در آوندهای این نمونهها تیل دیده میشد درحالیکه این ویژگی در نمونههای گرگان وجود نداشت. تعدادی از اختلافات مشاهده شده بین ویژگیهای آناتومی چوب درختان این دو منطقه – بخصوص ویژگیهای مرتبط با آوندها- به اقلیم خشک و سردتر رویشگاه کمیجان نسبت داده شد ولی تفسیر دیگر تمایزها نیاز به پژوهشهای مستقل دیگری دارد.
آناتومی چوب
اقلیم
اوجا
کمیجان
گرگان
نارون
2013
03
21
69
81
https://jfwp.ut.ac.ir/article_35342_c08b326a5f9367bc9091b508604dc50a.pdf
نشریه جنگل و فرآورده های چوب
J. For. Wood Prod.
5052-2008
5052-2008
1392
66
1
مقایسه تکنیکهای مختلف پهنهبندی دادههای اقلیمی برای تعیین مهم ترین فاکتورهای مؤثر بر رویش درختان ناحیة مرتفع چهارباغ گرگان
مهدی
نادی
علی
خلیلی
کامبیز
پورطهماسی
جواد
بذرافشان
دانش اقلیمشناسیِ درختی با مطالعة ارتباط بین متغیرهای اقلیمی و حلقههای درخت به بازسازی اقلیم گذشته میپردازد که پیشنیاز بسیاری از مطالعات کشاورزی و منابع طبیعی است. اصولاً درختان مناطق مرتفع حساسیت بیشتری به تغییرات آبوهوایی دارند، اما متأسفانه در مناطق مرتفع جنگلی، نظیر منطقۀ چهارباغ گرگان (منطقة مطالعاتی) هیچ ایستگاه هواشناسیای وجود ندارد. برای رفع این مشکل، در این تحقیق روشهای مختلف درونیابی دادههای دما و بارندگی در منطقة مورد مطالعه با یکدیگر مقایسه و بهترین روش درونیابی مشخص شد. سپس، با استفاده از روش برتر، متغیرهای دما و بارندگی ماهانه طی دورة آماری 1982ـ2006 در سایتهای نمونهبرداری حلقههای درخت برای دو گونۀ ارس و بلوط محاسبه شد. درنهایت، همبستگی بین دادههای سالانۀ عرض حلقههای درختان ارس و با بلوط متغیرهای دما و بارندگی ماهانه، شاخص بارندگی استاندارد (SPI)، و شاخص اکتشاف خشکسالی (RDI)، ارزیابی شدند. نتایج نشان داد در بین روشهای مختلف درونیابی، روش گرادیان خطی سهبعدی و روش هیبرید خطی و غیر خطی بهترتیب بهترین روشهای درونیابی دما و بارندگیاند. تحلیل ضرایب همبستگی نشان داد که مؤثرترین عاملهای هواشناسی بر رشد درختان بلوط، اثر مثبت شاخص SPI یکماهۀ ماه ژوئن و اثر منفی دمای متوسط ماه مارس فصل رویش است. درمورد درختان ارس، بارندگی ماه ژوئیۀ فصل رویش و دمای متوسط ماه سپتامبر قبل از فصل رویش بر رشد درختان اثر منفی دارند.
اقلیمشناسیِ درختی
تحلیل همبستگی
درونیابی
منطقة مرتفع جنگلی چهارباغ گرگان
SPI
RDI
2013
03
21
83
95
https://jfwp.ut.ac.ir/article_35343_466349f1465ed56291d2e02a8693caac.pdf
نشریه جنگل و فرآورده های چوب
J. For. Wood Prod.
5052-2008
5052-2008
1392
66
1
نخستین بررسی آناتومی چوبهای فسیل درختان ایستاده از گروه شمشک در ناحیۀ قشلاق
نوشین
طغرائی
مهدی
یزدی
مائده
فدایی خجسته
از ناحیۀ قشلاق، با سن تریاس بالاییـژوراسیک میانی، نمونهبرداری شد. در این ناحیه از تنۀ درختان ایستاده و نیز قطعات پراکندۀ چوبهای فسیل نمونههایی به تعداد سیزده گردهبینه و قطعاتی از تنه و ریشه به محل آزمایشگاه منتقل شدند که پس از برش و تهیۀ مقاطع میکروسکوپی، بررسی شدند. ساختمان چوبهای بررسیشده همگی مشابه بازدانگان و از نوع Pycnoxylic Tracheidoxyl Homoxylous، یعنی چوبهاییاند که استوانۀ مرکزی چوبی در آنها توسط پرههای چوبی پهن تکهتکه نشده است. حدّ دوایر رویشی در اکثر چوبها نامشخص است و نیز کانال رزین تقریباً در هیچیک از چوبها وجود ندارد. حداقل دو جنس مجزا را میتوان تشخیص داد که یکی از آنها قبلاً از کرمان گزارش شده است. بهسبب وجود بقایای چوب یا برگ گیاهانی مانند دماسبها، سرخسها، گینکوها، مخروطیان، و بهخصوص Scytophyllum، سن طبقات واجد فسیلهای چوب در قشلاق، تریاس پسین، تخمین زده شده است.
آناتومی چوب
البرز
ایران
چوب فسیل
دیرینهشناسی گیاهی
2013
03
21
97
107
https://jfwp.ut.ac.ir/article_35344_a18b2a9871554eea2edd84e0c5f9f9cd.pdf
نشریه جنگل و فرآورده های چوب
J. For. Wood Prod.
5052-2008
5052-2008
1392
66
1
تعیین اولویتهای سرمایهگذاری صنایع چوب و کاغذ استان قم با استفاده از روش TOPSIS
مجید
عزیزی
رفعت
دهقانکروکی
علیرضا
رکنالدینافتخاری
مهدی
فائزیپور
با توجه به هدایت منابع محدود به سوی صنایع اولویتدار، مطالعه در زمینة مزیت کشور در تولیدات صنعتی امری ضروری است. نظر به اینکه استان قم نیز با دارابودن شرایط خاص بهعنوان یک قطب در زمینة صنایع چوبی محسوب میشود، اولویتبندی صنایع چوب و کاغذ این استان امری مفید است. رسیدن به این هدف مستلزم طی دو مرحله است: در مرحلة اول سلسلهمراتبی از شاخصها که دارای پنجشاخص اصلی با عناوین اقتصادیمالی، نیازهای زیرساختی، مواد و محصول، فنیانسانی، اجتماعیوفرهنگی هستند، طراحی و با استفاده از روش AHP وزندهی و سپس رتبهبندی میشوند. در مرحلة دوم گزینهها با استفاده از روش TOPSIS و با درنظرگرفتن وزن شاخصها اولویتبندی میشود. از بین شاخصها، شاخص اقتصادی و مالی با وزن 28/0 دارای بیشترین اهمیت است و به دنبال آن شاخصهای نیازهای زیرساختی، مواد و محصول، فنی و انسانی و اجتماعی و فرهنگی، بهترتیب قرار میگیرند. همچنین نتایج اولویتبندی زیرشاخصها نشان میدهد که زیرشاخص جذب سرمایهگذاری با وزن 11/0 دارای بیشترین اهمیت است. سپس، گزینهها اولویتبندی میشوند که درنتیجة این اولویتبندی، گزینة سایر2 انواع مبلمان چوبی، بالاترین اولویت و گزینة کاغذ چاپ و تحریر و کاغذ روزنامه، پایینترین اولویت را بهدست میآورد.
استان قم
اولویتبندی
صنایع چوب و کاغذ
TOPSIS
FDM
AHP
2013
03
21
109
124
https://jfwp.ut.ac.ir/article_35345_481eb12f83047ba1485471a48198756b.pdf
نشریه جنگل و فرآورده های چوب
J. For. Wood Prod.
5052-2008
5052-2008
1392
66
1
بررسی عملکرد نشاستة کاتیونیِ سیبزمینی و گندم در بهبود ویژگیهای مقاومتیِ کاغذ ِحاصل از کارتنهای کنگرهایِ کهنه
نجمه
موسوی
نورالدین
نظرنژاد
مجید
ذبیح زاده
بازیافت کاغذ با وجود مزیتها و پتانسیلها با کاهش ویژگیهای کیفیتی همراه است. این تحقیق بهمنظور استفادۀ بهینه از کارتنهای کنگرهای کهنه در بازیافت کاغذ و بهبود کیفیت کاغذهای بازیافتی انجام گرفت. افزودن نشاستة کاتیونی به خمیرکاغذ بازیافتی، موجب احیای پیوندهای ازدسترفتۀ خمیرکاغذ میشود و درنتیجه خواص مقاومتیِ کاغذهای ساختهشده را تا حدّ خمیرکاغذِ بکر ارتقا میدهد. نشاستهها با توجه به منبع استخراجیشان آثار متفاوتی دارند. در این بررسی، از نشاستة کاتیونی سیبزمینی و گندم، هر یک در 4 سطح 0، 5/0، 1، و 5/1 درصد، به همراه 4/0 درصد آلوم بهعنوان خنثیکنندۀ آشغالهای آنیونی استفاده گردید. کاغذ دستساز با جرم پایۀ 120 گرم بر متر مربع ساخته و ویژگیهای مقاومتیِ آن اندازهگیری شد. میزان جذب دو نوع نشاسته بر روی خمیرکاغذ نیز با استفاده از روش اسیدـفنول محاسبه گردید. نتایج مشخص کرد که مصرف 5/1 درصد نشاستۀ سیبزمینی و 1 درصد نشاستۀ گندم تأثیر بهینهای بر افزایش مقاومت کاغذهای حاصله داشته است. در مقایسه بین دو نوع نشاستۀ سیبزمینی و نشاستۀ گندم نیز نشاستۀ گندم عملکرد بهتری داشته است. نمودار جذب دو نشاسته نیز نشان داد که نشاستۀ سیبزمینی جذب و ماندگاری بیشتری بر روی خمیرکاغذ داشته است.
بازیافت
جذب نشاسته
شیمی پایانة تر
کارتنهای کنگرهای کهنه (OCC)
نشاستة کاتیونی
2013
03
21
125
133
https://jfwp.ut.ac.ir/article_35346_0ae4e48376988e24217289bcf4855f15.pdf