TY - JOUR ID - 81501 TI - رابطۀ متغیرهای اقلیمی با غلظت عناصر شیمیایی چوب درختان سالم و زوال‌یافتۀ بلوط ایرانی در شهرستان خرم‌آباد (مطالعۀ موردی: دادآباد) JO - نشریه جنگل و فرآورده های چوب JA - JFWP LA - fa SN - 5052-2008 AU - اوستاخ, عصمت AU - سوسنی, جواد AU - عبدالخانی, علی AU - نقوی, حامد AD - دانشجوی دکتری، جنگلداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران AD - دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران AD - دانشیار، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران AD - استادیار، گروه جنگلداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 74 IS - 1 SP - 73 EP - 83 KW - بارندگی KW - حلقۀ رویشی KW - دما KW - زاگرس KW - شیمی درختی DO - 10.22059/jfwp.2020.305086.1117 N2 - از میان فاکتورهای اقلیمی، عامل دما و بارش از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند و به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر جذب و انتقال مواد معدنی مؤثرند. به‌منظور بررسی ارتباط فاکتورهای اقلیمی و غلظت عناصر معدنی در دو گروه از درختان سالم و زوال‌یافتۀ بلوط ایرانی، سه اصله درخت سالم و سه اصله درخت زوال‌یافته در رویشگاه دادآباد خرم‌آباد، قطع و از هر پایه یک عدد دیسک تهیه شد. سپس حلقه‌های رویشی مربوط به 35 سال منتهی به سال قطع هر درخت به‌صورت سه قطعۀ پنج‌ساله و دو قطعۀ ده‌ساله برش داده شده و به روش هضم مرطوب عصاره‌گیری شدند. غلظت عناصر (Ca, K, Mg, Fe, Na, Zn, Cu, Pb, Ni, Si, Cr) با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه‌گیری شد. نتیجۀ مقایسۀ غلظت عناصر چوب درختان سالم و زوال‌یافته از نظر آماری معنی‌دار نبود و همبستگی پیرسون میان غلظت عناصر و دو فاکتور متوسط دما و بارندگی فصلی نشان داد؛ در درختان سالم، پتاسیم با بارندگی پاییز (931/0-) و منیزیم با بارندگی زمستان (959/0) و همچنین با دمای بهار (969/0-) و تابستان (967/0-) همبستگی معنی‌دار نشان دادند. در درختان زوال‌یافته، پتاسیم با دمای بهار (961/0-) و تابستان (949/0-)، کلسیم با بارندگی پاییز (953/0-)، سیلیسیم با بارندگی پاییز (968/0-) و سرب با بارندگی بهار (966/0) همبستگی معنی‌دار نشان دادند. ارتباطات متفاوت بین غلظت عناصر این دو گروه درختان با فاکتورهای اقلیمی را می‌توان نتیجۀ تفاوت‌های ژنتیکی و فیزیولوژیکی درختان، فیزیوگرافی محیط (به‌ویژه تنظیم نور و رژیم رطوبتی) و همچنین تفاوت در فیزیولوژی جذب عناصر دانست. UR - https://jfwp.ut.ac.ir/article_81501.html L1 - https://jfwp.ut.ac.ir/article_81501_b274654f4a0575756b20eb18a84adcb9.pdf ER -