TY - JOUR ID - 79831 TI - اثر کاربرد مایکوریزا بر برخی صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی نهال‌های بلوط ایرانی (Quercus brantii) تحت شرایط تنش خشکی JO - نشریه جنگل و فرآورده های چوب JA - JFWP LA - fa SN - 5052-2008 AU - خالقی, علیرضا AU - پوریافر, پیام AD - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک، اراک، ایران AD - دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک، اراک، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 73 IS - 4 SP - 389 EP - 402 KW - آرباسکولار مایکوریزا KW - آنتی‌اکسیدان KW - بلوط ایرانی KW - همزیست DO - 10.22059/jfwp.2021.297865.1077 N2 - تنش خشکی از محدودکننده‌ترین عوامل محیطی رشد گیاهان چوبی و غیرچوبی است. به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک، استقرار، رشد و نمو درختان به‌ویژه نهال‌های جوان، به‌شدت تحت تأثیر کمبود آب است. از این‌رو به‌منظور مطالعۀ اثر تلقیح قارچ آرباسکولار مایکوریزا بر مقاومت به خشکی نهال‌های بلوط ایرانی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل اعمال تنش خشکی در دو سطح (آبیاری منظم و آبیاری نکردن) و قارچ مایکوریزا در دو سطح (تلقیح یا تلقیح نکردن با Funneliformis mosseae) بود. تحت تنش خشکی همۀ شاخص‌های رشد نهال‌ها از جمله محتوای آب نسبی، محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی، درصد مادۀ خشک و شاخص پایداری غشا کاهش یافت. تلقیح قارچ آرباسکولار مایکوریزا به‌طور معنی‌داری سبب بهبود درصد وزن خشک ریشه (1/4 درصد)، محتوای کلروفیل b (1/37 درصد)، محتوای فنول کل (100 درصد)، محتوای فلاونوئید کل (53 درصد) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل (4 درصد) نسبت به گیاهان تلقیح‌نشده شد. همچنین تلقیح مایکوریزا سبب افزایش محتوای آب نسبی، شاخص پایداری غشا، درصد وزن خشک اندام‌های هوایی، محتوای کلروفیل a و کل و محتوای کاروتنوئیدها و کاهش محتوای پرولین برگ نهال‌های بلوط ایرانی چه در رژیم آبیاری منظم و چه در شرایط تنش خشکی شد. در مجموع، نتایج نشان داد که قارچ آرباسکولار مایکوریزا موجب بهبود شاخص‌های رشدی نهال‌های بلوط ایرانی از طریق بهبود روابط آبی گیاه و ترکیبات آنتی‌اکسیدان شد. از این‌رو تلقیح نهال‌های بلوط ایرانی قبل از کشت و استقرار آنها در محل اصلی پیشنهاد می‌شود. UR - https://jfwp.ut.ac.ir/article_79831.html L1 - https://jfwp.ut.ac.ir/article_79831_ef0b4b1588d6a478e0d549c88d115c37.pdf ER -