TY - JOUR ID - 76568 TI - مطالعۀ ساختاری هشت نمونۀ مطالعاتی کاغذ از اسناد بقعۀ شیخ صفی‌الدین اردبیلی متعلق به موزۀ ملی ایران JO - نشریه جنگل و فرآورده های چوب JA - JFWP LA - fa SN - 5052-2008 AU - نقوی, سوگند AU - روستایی, شیرین AD - مربی، گروه مرمت آثار تاریخی، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه زابل، زابل، ایران AD - دانش‌آموختۀ مقطع کارشناسی، گروه مرمت آثار تاریخی، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه زابل، زابل، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 73 IS - 1 SP - 13 EP - 25 KW - آهارزنی KW - اسناد کاغذی بقعۀ شیخ صفی‌الدین اردبیلی KW - الیاف KW - پرکننده KW - کاغذ DO - 10.22059/jfwp.2020.293075.1043 N2 - اسناد تاریخی بیانگر هویت و ارزش‌های ملی، مذهبی، هنری و تاریخی هر ملت است. شناخت عوامل سازندۀ کاغذ به شناخت فرهنگ‌های گذشته و تطور فنون مرتب بسیار کمک می‌کند. اسناد متعلق به بقعۀ شیخ صفی‌الدین اردبیلی از کهن‌ترین مجموعه اسناد شناخته‌شدۀ دورۀ اسلامی ایران است که با وجود ارزش‌های تاریخی منحصربه‌فرد، تا کنون تحقیقات و بررسی‌های آزمایشگاهی کاملی در حوزۀ شناخت فنی عوامل سازندۀ کاغذهای آن صورت نگرفته است. در این پژوهش به‌منظور شناسایی نوع الیاف، آهار، خمیر و نوع پرکنندۀ موجود در نمونه‌های مطالعاتی کاغذ از روش‌های شناسایی با معرف‌های رنگی، مشاهدات میکروسکوپ نوری به روش عبوری و میکروسکوپ الکترونی روبشی مجهز به طیف‌بینی پاشندۀ انرژی پرتو ایکس استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که در ساخت نمونه‌ها از الیاف کتان و کنف استفاده شده است و تنها در سه نمونه افزون‌بر الیاف گفته‌شده، الیاف رامی هم مشاهده شد. علاوه‌بر این، نتایج آزمون شناسایی خمیرکاغذ حاکی از آن است که خمیر به‌کاررفته در نمونه‌های بررسی‌شده از نوع کهنه پارچه است که به روش دست‌ساز (مکانیکی) تهیه شده‌اند. همچنین براساس آزمون شناسایی آهار مشخص شد که آهار موجود در نمونه‌ها از نوع پلی‌ساکاریدی (نشاسته) و پرکنندۀ موجود در نمونه‌ها از نوع کربنات کلسیم است که در دو نمونه، گچ و در یک نمونه، کائولن نیز تشخیص داده شد. UR - https://jfwp.ut.ac.ir/article_76568.html L1 - https://jfwp.ut.ac.ir/article_76568_6c74b4abd8548c8ad904cd320a522aa1.pdf ER -